دوره 21، شماره 5 - ( مرداد 1402 )
جلد 21 شماره 5 صفحات 384-375 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Najafi M, Shabanloei R, Sheikhalipour Z. THE KNOWLEDGE AND ATTITUDE OF NURSES WORKING IN EMERGENCY DEPARTMENTS TOWARD THE NURSING PROCESS. Nursing and Midwifery Journal 2023; 21 (5) :375-384
URL: http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-4790-fa.html
URL: http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-4790-fa.html
نجفی محمد، شبانلوئی رضا، شیخعلی‌پور زهرا. آگاهی و نگرش پرستاران شاغل در بخش اورژانس نسبت به فرآیند پرستاری. مجله پرستاری و مامایی. 1402; 21 (5) :375-384
محمد نجفی1 
، رضا شبانلوئی* 2، زهرا شیخعلی‌پور3
، رضا شبانلوئی* 2، زهرا شیخعلی‌پور3
1- دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
2- استادیار آموزش پرستاری، گروه پرستاری داخلی و جراحی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران (نویسنده مسئول) ، r_shabanloei@yahoo.com
3- استادیار آموزش پرستاری، گروه پرستاری داخلی و جراحی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
2- استادیار آموزش پرستاری، گروه پرستاری داخلی و جراحی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران (نویسنده مسئول) ، r_shabanloei@yahoo.com
3- استادیار آموزش پرستاری، گروه پرستاری داخلی و جراحی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
متن کامل [PDF 698 kb]
(559 دریافت)
| چکیده (HTML) (526 مشاهده)
مواد و روش کار
بحث و نتیجه‌گیری
نتیجه‌گیری
تشکر و قدردانی
مقاله حاضر، بخشی از نتایج خروجی حاصل از پایان‌نامه کارشناسی ارشد پرستاری اورژانس است که در دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با کد اخلاق IR.TBZMED.REC.1400.968 انجام‌گرفته است. نویسندگان مقاله از تمامی همکارانی که در اجرای این پروژه همکاری داشتند، نهایت سپاس و قدردانی را به عمل می‌آورند.
تضاد منافع
نویسندگان مقاله اعلام می‌دارند که هیچ‌گونه تضاد منافعی در نگارش این مقاله وجود ندارد.
متن کامل: (282 مشاهده)
مقدمه
بخش اورژانس به‌عنوان قلب بیمارستان به دلیل پذیرایی از متنوع‌ترین و حساس‌ترین گروه بیماران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف بخش اورژانس ارائه باکیفیت‌ترین خدمات در حداقل زمان با استفاده از منابع موجود است. بنابراین لازم است که کارکنان این بخش دارای طیف گسترده‌ای از مهارت‌ها و منابع برای پاسخگویی به نیازهای بیماران باشند. لذا فرآیند ارزیابی بیمار در این شرایط حیاتی است (1).
نقش پرستار یافتن و برآورده کردن نیاز فوری بیمار برای کمک است (2). فرآیند پرستاری روشی سازمان‌یافته و پویا است که توسط پرستاران برای پاسخگویی به نیازهای مراقبتی فردی بیماران خود از طریق اجرای پنج گام مرتبط با یکدیگر (شامل: ارزیابی، تشخیص، برنامه‌ریزی، اجرا و ارزشیابی) به کار گرفته می‌شود (3). پرستاران اورژانس مسئول ارزیابی اولیه و مداوم بیمار هستند. ارزیابی دقیق و اولیه بیمار در بدو ورود به اورژانس دارای اهمیت بسزایی می‌باشد و باید توسط پرستاران اورژانس انجام گردد. اجرای موفق این فرآیند منجر به تشخیص سریع بیماران بدحال و انجام اقدامات حیاتی، بهبود کیفیت مراقبت، تسهیل و بهبود فرآیند می‌شود (4).
بر اساس مطالعات انجام شده اجرای فرآیند پرستاری، باعث تقویت حرفه‌ای شدن پرستاری، ارتقای تفکر انتقادی، تشویق به بیان استدلال بالینی و تحقیقی و افزایش رضایت شغلی و خودکارآمدی پرستاران شده، کیفیت خدمات پرستاری برای بیماران، بهبود ارتباط پرستار- بیمار، بهبود خودمراقبتی بیمار و درنهایت بهبود مراقبت پرستاری با معیارهای بین‌المللی یکپارچه می‌شود. علی‌رغم اهمیت فوق‌الذکر در اجرای فرآیند پرستاری، تعداد قابل‌توجهی از پرستاران آن را در عمل به کار نمی‌گیرند (5-7). اجرای فرآیند پرستاری توسط پرستاران در استقرار مراقبت‌های مختلف در ایران هنوز به‌خوبی توسعه‌نیافته و سازمان‌دهی نشده است (8).
نگرش و آگاهی پرستاران از فرآیند پرستاری و خصوصاً بررسی وضعیت سلامت یکی از فاکتورهای اصلی در کاربرد فرآیند پرستاری بوده و اجرای آن در امر مراقبت از بیماران باعث ارتقاء کیفیت مراقبت گردیده است (9). بر اساس مطالعات انجام شده در صورت عدم وجود نگرش مثبت نسبت به فرآیند پرستاری، اجرای آن با موانعی روبرو خواهد شد (8-6). بر این اساس اگر انگیزه کافی برای استفاده از فرآیند پرستاری برای مراقبت از بیمار وجود داشته باشد، حس خودکارآمدی بالینی برای انجام مراحل فرآیند پرستاری در پرستاران ایجاد گردیده و نگرش مثبت نسبت به آن در بالین به وجود آمده و در سیستم‌های مراقبتی به‌راحتی پیاده شده و به‌صورت مستمر اجرا خواهد گردید (10).
زمانزاده و همکاران در مطالعه مروری خود نشان دادند که عامل ساختاری و انگیزشی بخش می‌تواند بر میزان به‌کارگیری فرآیند پرستاری تأثیر بگذارد (11). دسته دیگر عوامل، عوامل پرستاری مانند دانش ویژه برای تدوین تشخیص پرستاری، تدوین برنامه‌های مراقبت پرستاری، مهارت، تجربه، علاقه و باورهای پرستاران در مورد اهمیت فرآیند پرستاری است (12, 13). این در حالی است که اجرای فرآیند پرستاری در بخش اورژانس به دلیل شرایط و ساختار خاص آن نیاز به وجود نگرش مثبت و آگاهی لازم در خصوص اجرای آن است. یک مطالعه توسط هاگوس[1] و همکاران (2014) نشان داد که آگاهی پرستاران از فرآیند پرستاری برای عملی کردن آن کافی نیست و می‌بایست با ایجاد انگیزه در پرستاران، کاربرد فرآیند پرستاری را توسعه داده و پیشرفت آن را پایش و ارزیابی کنند (14). مطالعه بعدی در سال 2018، توسط میسکیر[2] و همکاران، نشان داد که فرآیند پرستاری عمدتاً به دلیل عدم آگاهی و عدم آموزش ضمن خدمت، ضعیف اجرا شده است (15). درواقع آگاهی و نگرش کارکنان یک پارامتر مهم در برنامه اجرای فرآیند پرستاری در بخش اورژانس می‌باشد و این می‌تواند راهی جهت شناخت عوامل و چالش‌های موجود در زمینه اجرای فرآیند پرستاری بوده و بر اساس آن به راهکارهای آموزشی و اجرایی دست یافت (16).
مروری بر مطالعات نشان می‌دهد که گهگاه نگرش پرستاران نسبت به اجرای فرآیند پرستاری منفی بوده و با چالش‌های متعدد و اجرای ناقص آن همراه می‌باشد (17, 18). جستجوی گسترده منابع نشان داد پژوهش‌های اندکی در زمینه فرآیند پرستاری در بخش اورژانس صورت گرفته است. تجارب محقق به‌عنوان پرستار و سوپروایزر اورژانس نیز بیانگر این بود که مراقبت‌های پرستاری مبتنی بر فرآیند پرستاری در بخش‌های اورژانس در عمل اجرانشده و یا به‌صورت ناقص اجرا می‌شود. از طرفی شرایط پویا پیچیده و پیشرفته حاکم بر محیط کار پرستاری بخش اورژانس همراه با وضعیت نامطمئن و متغیر مددجویان مستلزم آن است که پرستاران تصمیم‌گیرندگان با کفایتی بوده و بتوانند قضاوت‌های بالینی دقیق و مناسبی در مورد وضعیت سلامت بیماران انجام و مشکلات بیماران را در حیطه پرستاری تشخیص داده و حل کنند. با توجه به اینکه منابع متعددی به مزایا و منافع این روش اشاره نموده‌اند (19-21) کماکان فعالیت‌های پرستاری در بخش اورژانس به‌صورت سنتی انجام می‌شود. ازآنجاکه اجرای فرآیند پرستاری در بخش اورژانس اهمیت داشته و نگرش و آگاهی پرستاران اورژانس نقش مهمی در اجرای آن دارد این پژوهش باهدف تعیین آگاهی و نگرش پرستاران شاغل در بخش‌های اورژانس مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز اجرا گردید.
نقش پرستار یافتن و برآورده کردن نیاز فوری بیمار برای کمک است (2). فرآیند پرستاری روشی سازمان‌یافته و پویا است که توسط پرستاران برای پاسخگویی به نیازهای مراقبتی فردی بیماران خود از طریق اجرای پنج گام مرتبط با یکدیگر (شامل: ارزیابی، تشخیص، برنامه‌ریزی، اجرا و ارزشیابی) به کار گرفته می‌شود (3). پرستاران اورژانس مسئول ارزیابی اولیه و مداوم بیمار هستند. ارزیابی دقیق و اولیه بیمار در بدو ورود به اورژانس دارای اهمیت بسزایی می‌باشد و باید توسط پرستاران اورژانس انجام گردد. اجرای موفق این فرآیند منجر به تشخیص سریع بیماران بدحال و انجام اقدامات حیاتی، بهبود کیفیت مراقبت، تسهیل و بهبود فرآیند می‌شود (4).
بر اساس مطالعات انجام شده اجرای فرآیند پرستاری، باعث تقویت حرفه‌ای شدن پرستاری، ارتقای تفکر انتقادی، تشویق به بیان استدلال بالینی و تحقیقی و افزایش رضایت شغلی و خودکارآمدی پرستاران شده، کیفیت خدمات پرستاری برای بیماران، بهبود ارتباط پرستار- بیمار، بهبود خودمراقبتی بیمار و درنهایت بهبود مراقبت پرستاری با معیارهای بین‌المللی یکپارچه می‌شود. علی‌رغم اهمیت فوق‌الذکر در اجرای فرآیند پرستاری، تعداد قابل‌توجهی از پرستاران آن را در عمل به کار نمی‌گیرند (5-7). اجرای فرآیند پرستاری توسط پرستاران در استقرار مراقبت‌های مختلف در ایران هنوز به‌خوبی توسعه‌نیافته و سازمان‌دهی نشده است (8).
نگرش و آگاهی پرستاران از فرآیند پرستاری و خصوصاً بررسی وضعیت سلامت یکی از فاکتورهای اصلی در کاربرد فرآیند پرستاری بوده و اجرای آن در امر مراقبت از بیماران باعث ارتقاء کیفیت مراقبت گردیده است (9). بر اساس مطالعات انجام شده در صورت عدم وجود نگرش مثبت نسبت به فرآیند پرستاری، اجرای آن با موانعی روبرو خواهد شد (8-6). بر این اساس اگر انگیزه کافی برای استفاده از فرآیند پرستاری برای مراقبت از بیمار وجود داشته باشد، حس خودکارآمدی بالینی برای انجام مراحل فرآیند پرستاری در پرستاران ایجاد گردیده و نگرش مثبت نسبت به آن در بالین به وجود آمده و در سیستم‌های مراقبتی به‌راحتی پیاده شده و به‌صورت مستمر اجرا خواهد گردید (10).
زمانزاده و همکاران در مطالعه مروری خود نشان دادند که عامل ساختاری و انگیزشی بخش می‌تواند بر میزان به‌کارگیری فرآیند پرستاری تأثیر بگذارد (11). دسته دیگر عوامل، عوامل پرستاری مانند دانش ویژه برای تدوین تشخیص پرستاری، تدوین برنامه‌های مراقبت پرستاری، مهارت، تجربه، علاقه و باورهای پرستاران در مورد اهمیت فرآیند پرستاری است (12, 13). این در حالی است که اجرای فرآیند پرستاری در بخش اورژانس به دلیل شرایط و ساختار خاص آن نیاز به وجود نگرش مثبت و آگاهی لازم در خصوص اجرای آن است. یک مطالعه توسط هاگوس[1] و همکاران (2014) نشان داد که آگاهی پرستاران از فرآیند پرستاری برای عملی کردن آن کافی نیست و می‌بایست با ایجاد انگیزه در پرستاران، کاربرد فرآیند پرستاری را توسعه داده و پیشرفت آن را پایش و ارزیابی کنند (14). مطالعه بعدی در سال 2018، توسط میسکیر[2] و همکاران، نشان داد که فرآیند پرستاری عمدتاً به دلیل عدم آگاهی و عدم آموزش ضمن خدمت، ضعیف اجرا شده است (15). درواقع آگاهی و نگرش کارکنان یک پارامتر مهم در برنامه اجرای فرآیند پرستاری در بخش اورژانس می‌باشد و این می‌تواند راهی جهت شناخت عوامل و چالش‌های موجود در زمینه اجرای فرآیند پرستاری بوده و بر اساس آن به راهکارهای آموزشی و اجرایی دست یافت (16).
مروری بر مطالعات نشان می‌دهد که گهگاه نگرش پرستاران نسبت به اجرای فرآیند پرستاری منفی بوده و با چالش‌های متعدد و اجرای ناقص آن همراه می‌باشد (17, 18). جستجوی گسترده منابع نشان داد پژوهش‌های اندکی در زمینه فرآیند پرستاری در بخش اورژانس صورت گرفته است. تجارب محقق به‌عنوان پرستار و سوپروایزر اورژانس نیز بیانگر این بود که مراقبت‌های پرستاری مبتنی بر فرآیند پرستاری در بخش‌های اورژانس در عمل اجرانشده و یا به‌صورت ناقص اجرا می‌شود. از طرفی شرایط پویا پیچیده و پیشرفته حاکم بر محیط کار پرستاری بخش اورژانس همراه با وضعیت نامطمئن و متغیر مددجویان مستلزم آن است که پرستاران تصمیم‌گیرندگان با کفایتی بوده و بتوانند قضاوت‌های بالینی دقیق و مناسبی در مورد وضعیت سلامت بیماران انجام و مشکلات بیماران را در حیطه پرستاری تشخیص داده و حل کنند. با توجه به اینکه منابع متعددی به مزایا و منافع این روش اشاره نموده‌اند (19-21) کماکان فعالیت‌های پرستاری در بخش اورژانس به‌صورت سنتی انجام می‌شود. ازآنجاکه اجرای فرآیند پرستاری در بخش اورژانس اهمیت داشته و نگرش و آگاهی پرستاران اورژانس نقش مهمی در اجرای آن دارد این پژوهش باهدف تعیین آگاهی و نگرش پرستاران شاغل در بخش‌های اورژانس مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز اجرا گردید.
مواد و روش کار
پژوهش حاضر از نوع توصیفی می‌باشد. محیط پژوهش را در این مطالعه بخش‌های اورژانس مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز (امام رضا، سینا، شهدا، رازی، الزهرا، علوی، نیکوکاری و طالقانی تبریز) و جامعه پژوهش پرستاران شاغل در بخش‌های اورژانس می‌باشند. معیار ورود به مطالعه شامل داشتن سابقه حداقل 6 ماه کار در بخش اورژانس، تمایل به شرکت در مطالعه و معیار خروج از مطالعه تکمیل ناقص (بیش از 10 درصد گویه‌های) پرسشنامه بود.
ابزارهای مطالعه:
در این مطالعه از پرسشنامه سه‌قسمتی استفاده شد. قسمت اول پرسشنامه مربوط به مشخصات دموگرافیک مشارکت‌کنندگان بود. قسمت دوم و سوم پرسشنامه به ترتیب مربوط به سؤالات آگاهی و نگرش پرستاران در رابطه با فرآیند پرستاری بود که توسط جورجینا و اسیریفای بوآتی [3] در سال 2020 طراحی گردید (22).
1. مشخصات دموگرافیک: شامل سن، جنس، وضعیت تأهل (مجرد یا متأهل)، سطح تحصیلات، پست سازمانی، رابطه استخدامی و سابقه کاری پرستاران بود.
2. پرسشنامه آگاهی: این پرسشنامه مشتمل بر 9 آیتم که پاسخ به گزینه‌ها بر اساس طیف لیکرت و شامل پنج گزینه از کاملاً موافقم (نمره 5) تا کاملاً مخالفم (نمره یک) بود. نمره کلی ابزار بین 9-45 می‌باشد. بر اساس نظر سازنده این پرسشنامه برای هر سؤال در هر کدام از گزینه‌های طیف لیکرت فراوانی و درصد گزارش شد.
3. پرسشنامه نگرش: این پرسشنامه مشتمل بر 20 آیتم که پاسخ به گزینه‌ها بر اساس طیف لیکرت وشامل پنج گزینه از کاملاً موافقم (نمره 5) تا کاملاً مخالفم (نمره یک) بود. نمره کلی ابزار بین 20-100 می‌باشد. بر اساس نظر سازنده این پرسشنامه برای هر سؤال در هر کدام از گزینه‌های طیف لیکرت فراوانی و درصد گزارش شد (22).
با توجه به عدم دسترسی به نسخه فارسی پرسشنامه، جهت روایی پرسشنامه از روایی محتوای استفاده شد. بعد از ترجمه و باز ترجمه پرسشنامه، محتوی آن توسط 10 نفر از اساتید هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز مورد بررسی و ارزشیابی قرار گرفت و بعد از جمع‌آوری آرا و نظرات، اصلاحات و تغییرات لازم در آن به عمل‌آمد. پایایی پرسشنامه به‌صورت آزمون –باز آزمون با بازه زمانی 15 تا 16 روزه (برای کاهش اثر یادآوری) پس از تکمیل آن توسط 30 نفر مورد بررسی قرار گرفت. ضریب آلفا برای پرسشنامه آگاهی برابر 88/0 و برای نگرش 91/0 محاسبه شد.
ابزارهای مطالعه:
در این مطالعه از پرسشنامه سه‌قسمتی استفاده شد. قسمت اول پرسشنامه مربوط به مشخصات دموگرافیک مشارکت‌کنندگان بود. قسمت دوم و سوم پرسشنامه به ترتیب مربوط به سؤالات آگاهی و نگرش پرستاران در رابطه با فرآیند پرستاری بود که توسط جورجینا و اسیریفای بوآتی [3] در سال 2020 طراحی گردید (22).
1. مشخصات دموگرافیک: شامل سن، جنس، وضعیت تأهل (مجرد یا متأهل)، سطح تحصیلات، پست سازمانی، رابطه استخدامی و سابقه کاری پرستاران بود.
2. پرسشنامه آگاهی: این پرسشنامه مشتمل بر 9 آیتم که پاسخ به گزینه‌ها بر اساس طیف لیکرت و شامل پنج گزینه از کاملاً موافقم (نمره 5) تا کاملاً مخالفم (نمره یک) بود. نمره کلی ابزار بین 9-45 می‌باشد. بر اساس نظر سازنده این پرسشنامه برای هر سؤال در هر کدام از گزینه‌های طیف لیکرت فراوانی و درصد گزارش شد.
3. پرسشنامه نگرش: این پرسشنامه مشتمل بر 20 آیتم که پاسخ به گزینه‌ها بر اساس طیف لیکرت وشامل پنج گزینه از کاملاً موافقم (نمره 5) تا کاملاً مخالفم (نمره یک) بود. نمره کلی ابزار بین 20-100 می‌باشد. بر اساس نظر سازنده این پرسشنامه برای هر سؤال در هر کدام از گزینه‌های طیف لیکرت فراوانی و درصد گزارش شد (22).
با توجه به عدم دسترسی به نسخه فارسی پرسشنامه، جهت روایی پرسشنامه از روایی محتوای استفاده شد. بعد از ترجمه و باز ترجمه پرسشنامه، محتوی آن توسط 10 نفر از اساتید هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز مورد بررسی و ارزشیابی قرار گرفت و بعد از جمع‌آوری آرا و نظرات، اصلاحات و تغییرات لازم در آن به عمل‌آمد. پایایی پرسشنامه به‌صورت آزمون –باز آزمون با بازه زمانی 15 تا 16 روزه (برای کاهش اثر یادآوری) پس از تکمیل آن توسط 30 نفر مورد بررسی قرار گرفت. ضریب آلفا برای پرسشنامه آگاهی برابر 88/0 و برای نگرش 91/0 محاسبه شد.
نحوه انجام پژوهش:
در این مطالعه پس از کسب مجوزهای لازم از معاونت پژوهشی و کمیته اخلاق دانشگاه و با در نظر گرفتن کدهای اخلاقی لازم، همه پرستاران شاغل در بخش‌های اورژانس دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال 1401 (فروردین تا خرداد) که شامل 290 نفر بودند بر اساس معیارهای ورود به شکل سرشماری وارد مطالعه شدند. لازم به ذکر است که در زمان جمع‌آوری داده‌ها بیماری کرونا شیوع داشته در نتیجه امکان تکمیل پرسشنامه به‌صورت حضوری محدود بود. لذا ابتدا فایل الکترونیکی پرسشنامه‌ها در سامانه پرس لاین طراحی گردید. سپس با هماهنگی مدیران خدمات پرستاری مراکز درمانی پرسشنامه‌ها در اختیار سرپرستاران بخش‌های اورژانس قرار داده شد تا به پرستاران ارسال گردد. در این مدت پیگیری از طریق سرپرستاران محترم جهت تکمیل پرسشنامه الکترونیکی توسط پرسنل صورت گرفت. بر اساس پیگیری‌های به عمل آمده درنهایت از 290 نفر پرسنل اورژانس، 261 نفر پرسشنامه‌ها را تکمیل و ارسال نمودند. سپس داده‌ها به نرم‌افزارفرم الکترونیکی پرسشنامه آگاهی و نگرش در خصوص فرآیند پرستاری به پرستاران اورژانس ارسال گردید و توسط آن‌ها تکمیل شد.
تجزیه‌وتحلیل داده‌ها:
در این مطالعه از روش‌های آمار توصیفی مانند جداول توزیع فراوانی و همچنین از روش‌های آمار استنباطی آزمون t و ANOVA و برای بررسی ارتباط از آزمون پیرسون بوسیله نرم‌افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.
یافته‌ها
در این مطالعه از روش‌های آمار توصیفی مانند جداول توزیع فراوانی و همچنین از روش‌های آمار استنباطی آزمون t و ANOVA و برای بررسی ارتباط از آزمون پیرسون بوسیله نرم‌افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.
یافته‌ها
در این مطالعه اکثریت شرکت کنندگان زن (8/59 درصد)، متأهل (4/54 درصد) و دارای تحصیلات کارشناسی (4/87 درصد)، همچنین ازنظر وضعیت استخدامی هم اکثریت پرستاران رسمی (9/34 درصد) بودند (جدول شماره 1). در این مطالعه 8 پرستار به خاطر حضور در مرخصی بلند مدت و 21 پرستار به خاطر عدم تمایل به پرکردن پرسشنامه در مطالعه شرکت نکردند.
تحلیل نتایج نشان داد نمره کلی نگرش برابر 78/19± 33/50 و نمره کلی آگاهی برابر 74/5±19/24 بود. با توجه به میانگین به دست آمده برای نمره کلی نگرش از محدوده نمره 20 تا 100 می‌توان گفت که نگرش پرستاران در حد متوسط بود و با توجه به محدوده نمره کلی آگاهی 9-45 می‌توان گفت آگاهی پرستاران نیز در محدوده متوسط می‌باشد.
آزمون t نشان داد در نگرش و آگاهی پرستاران مرد و زن و نیز پرستاران با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد اختلاف معنی‌داری نداردند (05/0P≥).
آزمون ANOVA نیز نشان داد نگرش و آگاهی پرستاران با رده‌های مختلف استخدامی و نیز در بین مراکز مختلف درمانی اختلاف آماری وجود ندارد (05/0P≥).
بر اساس جدول شماره 2 نتایج نشان می‌دهد که اکثریت پرستاران (8/21 درصد) 57 با گویه «اکنون آماده اجرای فرآیند پرستاری هستم» مخالف و (9/47 درصد) 125 با گویه «فرآیند پرستاری بیش از حد وقت‌گیر است» موافق بودند. بر اساس نتایج بدست آمده اکثریت پرستاران اورژانس معتقد بودند که فرآیند پرستاری بیش از حد نوشتاری (4/31 درصد) 82، وقت‌گیر (9/47 درصد) 125، پیچیده (2/35 درصد) 92 و اتلاف وقت (4/31 درصد) 82 است. اما از طرفی معتقد هستند که فرآیند پرستاری روند مراقبت پرستاری را بهبود بخشیده (8/64 درصد)169، آگاهی از نیازهای بیمار را بهبود بخشیده (3/56 درصد) 147، و ازنظر آن‌ها فرآیند پرستاری کارساز می‌باشد (7/43 درصد) 114. همچنین اکثریت آن‌ها (7/30 درصد) 80 با گزینه " فرآیند پرستاری در عمل به‌خوبی قابل استفاده است " مخالف بوده و اکثریت (5/60 درصد) 158 معتقد بودند که استفاده از اولویت‌های مراقبت آسانتر از فرآیند پرستاری است (جدول شماره 2).
بر اساس جدول شماره 3 نتایج نشان می‌دهد که با گویه «من این اطلاعات را از دانشکده آموزشی که در آن شرکت داشتم گرفتم» اکثریت (6/12 درصد) 33 کاملاً مخالف بوده و با گویه «من به اطلاعات و آموزش‌های بیشتری نیاز دارم تا فرآیند پرستاری را تمرین کنم» اکثریت (8/31 درصد) 83 کاملاً موافق بودند. در آنالیز پرسشنامه آگاهی نتایج نشان داد که اکثریت پرستاران (7/48 درصد) 127 بیان داشتند که آگاهی در خصوص فرآیند پرستاری را از دانشکده اخذ نکرده‌اند. همچنین اکثریت (9/34 درصد) 91 مخالف گویه " من دانش خوبی از فرآیند پرستاری دارم. "بوده و اکثریت (1/44 درصد) 115 موافق گویه" من به اطلاعات و آموزش‌های بیشتری نیاز دارم تا فرآیند پرستاری را تمرین کنم. " بودند که نشان از دانش پایین آن‌ها در خصوص فرآیند پرستاری است. (جدول 3)
بررسی ارتباط بین برخی از مشخصات دموگرافیک با نمره کل آگاهی و نگرش با استفاده از آزمون آماری پیرسون نشان داد فقط بین سن پرستاران (149/0, r = 016/0p=) و سابقه خدمت (147/0, r = 018/0p=) پرستاران با آگاهی آنان به فرآیند پرستاری رابطه آماری معنی‌داری وجود داشت. ولی این ارتباط در نمره کلی نگرش معنی‌دار نبود (05/0<p) (جدول 4).
تحلیل نتایج نشان داد نمره کلی نگرش برابر 78/19± 33/50 و نمره کلی آگاهی برابر 74/5±19/24 بود. با توجه به میانگین به دست آمده برای نمره کلی نگرش از محدوده نمره 20 تا 100 می‌توان گفت که نگرش پرستاران در حد متوسط بود و با توجه به محدوده نمره کلی آگاهی 9-45 می‌توان گفت آگاهی پرستاران نیز در محدوده متوسط می‌باشد.
آزمون t نشان داد در نگرش و آگاهی پرستاران مرد و زن و نیز پرستاران با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد اختلاف معنی‌داری نداردند (05/0P≥).
آزمون ANOVA نیز نشان داد نگرش و آگاهی پرستاران با رده‌های مختلف استخدامی و نیز در بین مراکز مختلف درمانی اختلاف آماری وجود ندارد (05/0P≥).
بر اساس جدول شماره 2 نتایج نشان می‌دهد که اکثریت پرستاران (8/21 درصد) 57 با گویه «اکنون آماده اجرای فرآیند پرستاری هستم» مخالف و (9/47 درصد) 125 با گویه «فرآیند پرستاری بیش از حد وقت‌گیر است» موافق بودند. بر اساس نتایج بدست آمده اکثریت پرستاران اورژانس معتقد بودند که فرآیند پرستاری بیش از حد نوشتاری (4/31 درصد) 82، وقت‌گیر (9/47 درصد) 125، پیچیده (2/35 درصد) 92 و اتلاف وقت (4/31 درصد) 82 است. اما از طرفی معتقد هستند که فرآیند پرستاری روند مراقبت پرستاری را بهبود بخشیده (8/64 درصد)169، آگاهی از نیازهای بیمار را بهبود بخشیده (3/56 درصد) 147، و ازنظر آن‌ها فرآیند پرستاری کارساز می‌باشد (7/43 درصد) 114. همچنین اکثریت آن‌ها (7/30 درصد) 80 با گزینه " فرآیند پرستاری در عمل به‌خوبی قابل استفاده است " مخالف بوده و اکثریت (5/60 درصد) 158 معتقد بودند که استفاده از اولویت‌های مراقبت آسانتر از فرآیند پرستاری است (جدول شماره 2).
بر اساس جدول شماره 3 نتایج نشان می‌دهد که با گویه «من این اطلاعات را از دانشکده آموزشی که در آن شرکت داشتم گرفتم» اکثریت (6/12 درصد) 33 کاملاً مخالف بوده و با گویه «من به اطلاعات و آموزش‌های بیشتری نیاز دارم تا فرآیند پرستاری را تمرین کنم» اکثریت (8/31 درصد) 83 کاملاً موافق بودند. در آنالیز پرسشنامه آگاهی نتایج نشان داد که اکثریت پرستاران (7/48 درصد) 127 بیان داشتند که آگاهی در خصوص فرآیند پرستاری را از دانشکده اخذ نکرده‌اند. همچنین اکثریت (9/34 درصد) 91 مخالف گویه " من دانش خوبی از فرآیند پرستاری دارم. "بوده و اکثریت (1/44 درصد) 115 موافق گویه" من به اطلاعات و آموزش‌های بیشتری نیاز دارم تا فرآیند پرستاری را تمرین کنم. " بودند که نشان از دانش پایین آن‌ها در خصوص فرآیند پرستاری است. (جدول 3)
بررسی ارتباط بین برخی از مشخصات دموگرافیک با نمره کل آگاهی و نگرش با استفاده از آزمون آماری پیرسون نشان داد فقط بین سن پرستاران (149/0, r = 016/0p=) و سابقه خدمت (147/0, r = 018/0p=) پرستاران با آگاهی آنان به فرآیند پرستاری رابطه آماری معنی‌داری وجود داشت. ولی این ارتباط در نمره کلی نگرش معنی‌دار نبود (05/0<p) (جدول 4).
جدول (1): توزیع فراوانی و درصد آزمودنی‌ها برحسب مشخصات فردی اجتماعی (کیفی) پرستاران بخش اورژانس
| متغیر | طبقه | فراوانی | درصد |
| جنس | مرد | 105 | 2/40 |
| زن | 156 | 8/59 | |
| وضعیت تأهل | مجرد | 112 | 9/42 |
| متأهل | 142 | 4/54 | |
| مطلقه | 7 | 7/2 | |
| تحصیلات | کارشناسی | 228 | 4/87 |
| کارشناسی ارشد | 33 | 6/12 | |
| وضعیت استخدامی | رسمی | 91 | 9/34 |
| پیمانی | 66 | 3/25 | |
| قراردادی | 48 | 4/18 | |
| طرحی | 44 | 9/16 | |
| سایر | 12 | 6/4 | |
| میانگین | انحراف معیار | ||
| سن (سال) | 75/32 | 18/6 | |
| سابقه خدمت | 05/9 | 91/5 | |
| سابقه کار در اورژانس | 78/5 | 40/4 | |
جدول (2): تعیین نمره گویه های نگرش پرستاران شاغل در بخش اورژانس نسبت به فرآیند پرستاری
| ردیف | گویه | (درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
میانگین (انحراف معیار) |
| کاملاً موافقم | موافقم | نامشخص | مخالفم |
کاملاً مخالفم | |||
| 1 | فرآیند پرستاری روند مراقبت پرستاری را بهبود می‌بخشد | (1/11)29 | (8/64)169 | (9/6)18 | (1/11)29 | (1/6)16 | (02/1)36/2 |
| 2 | فرآیند پرستاری بیش از حد نوشتاری است | (9/37)99 | (2/45)118 | (9/6)18 | (5/6)17 | (4/3)9 | (00/1)92/1 |
| 3 | فرآیند پرستاری بیش از حد وقت‌گیر است | (9/47)125 | (36)94 | (4/8)22 | (9/6)18 | (8/0)2 | (92/0)77/1 |
| 4 | فرآیندپرستاری آگاهی از نیازهای بیمار را بهبود می‌بخشد | (6/12)33 | (3/56)147 | (8/18)49 | (4/8)22 | (8/3)10 | (93/0)34/2 |
| 5 | فرآیند پرستاری اتلاف وقت است | (4/31)82 | (2/22)58 | (7/20)54 | (2/22)58 | (4/3)9 | (23/1)44/2 |
| 6 | فرآیند پرستاری در هر فرآیند منطقه‌ای قابل استفاده است | (3/12)32 | (8/44)117 | (28)73 | (7/10)28 | (2/4)11 | (98/0)50/2 |
| 7 | فرآیند پرستاری یک سیستم کاردکس پیچیده است | (10)26 | (2/35)92 | (5/34)90 | (9/14)39 | (4/5)14 | (01/1)70/2 |
| 8 | زمان کافی برای استفاده از فرآیند پرستاری وجود ندارد | (4/44)116 | (3/38)100 | (10)26 | (5/6)17 | (8/0)2 | (91/0)81/1 |
| 9 | استفاده از اولویت‌های مراقبت آسانتر از فرآیند پرستاری است | (9/14)39 | (5/60)158 | (9/14)39 | (3/7)19 | (3/2)6 | (86/0)21/2 |
| 10 | فرآیند پرستاری در عمل به‌خوبی قابل استفاده است | (9/6)18 | (8/18)49 | (8/21)57 | (7/30)80 | (8/21)57 | (21/1)42/3 |
| 11 | کارکنان هرگز فرآیند پرستاری را نمی‌پذیرند | (7/10)28 | (9/42)112 | (2/27)71 | (1/16)42 | (1/3)8 | (98/0)58/2 |
| 12 | من مایلم درگیر اجرای فرآیند پرستاری شوم | (5/6)17 | (4/31)82 | (1/24)63 | (6/27)72 | (3/10)27 | (12/1)04/3 |
| 13 | سیستم کاردکس ثبت پرستاری نامطلوب است | (5/6)17 | (8/41)109 | (3/30)79 | (2/17)45 | (2/4)11 | (96/0)71/2 |
| 14 | من ایده فرآیند پرستاری را دوست دارم | (1/6)16 | (41)107 | (5/21)56 | (9/19)52 | (5/11)30 | (14/1)90/2 |
| 15 | اکنون آماده اجرای فرآیند پرستاری هستم | (4/5)14 | (9/16)44 | (7/20)54 | (2/35)92 | (8/21)57 | (16/1)51/3 |
| 16 | فرآیند پرستاری فقط باید توسط پرستار دارای صلاحیت استفاده شود | (5/37)98 | (41)107 | (7/10)28 | (8)21 | (7/2)7 | (02/1)97/1 |
| 17 | من از شنیدن فرآیند پرستاری خسته شده‌ام | (2/19)50 | (8/31)83 | (2/22)58 | (1/21)55 | (7/5)15 | (17/1)62/2 |
| 18 | بیماران فرآیند پرستاری را دوست ندارند | (3/7)19 | (8/39)104 | (2/32)84 | (4/18)48 | (3/2)6 | (93/0)69/2 |
| 19 | من مطمئن هستم که فرآیندپرستاری کارساز خواهد بود | (8/8)23 | (7/43)114 | (7/25)67 | (4/13)35 | (4/8)22 | (08/1)69/2 |
| 20 | معرفی آن باعث بروز مشکلاتی خواهد شد | (2/27)71 | (46)120 | (4/13)35 | (911)31 | (5/1)4 | (00/1)15/2 |
جدول (3): تعیین نمره گویه های آگاهی پرستاران پرستاران شاغل در بخش اورژانس نسبت به فرآیند پرستاری
| ردیف | گویه | (درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
(درصد) تعداد |
میانگین (انحراف معیار) |
| کاملاً موافقم | موافقم | نامشخص | مخالفم |
کاملاً مخالفم | |||
| 1 | من دانش خوبی از فرآیند پرستاری دارم. | (1/3)8 | (3/38)100 | (4/13)35 | (9/34)91 | (3/10)27 | (12/1)11/3 |
| 2 | من این اطلاعات را از دانشکده آموزشی که در آن شرکت داشتم گرفتم. | (3/2)6 | (18)47 | (4/18)48 | (7/48)127 | (6/12)33 | (00/1)51/3 |
| 3 | من دانش فرآیند پرستاری را از سمینارها / کارگاه‌ها آموخته‌ام. | (5/1)4 | (1/24)63 | (8/21)57 | (2/37)97 | (3/15)40 | (06/1)41/3 |
| 4 | من به اطلاعات و آموزش‌های بیشتری نیاز دارم تا فرآیند پرستاری را تمرین کنم. | (8/31)83 | (1/44)115 | (7/10)28 | (7/10)28 | (7/2)7 | (04/1)08/2 |
| 5 | گام‌های فرآیند پرستاری عبارتند از: بررسی، تشخیص پرستاری، برنامه‌ریزی، شناسایی پیامد، اجرا و ارزیابی | (2/19)50 | (9/57)151 | (13)34 | (5/6)17 | (4/3)9 | (93/0)17/2 |
| 6 | بررسی وضعیت به شناسایی نقاط قوت و مشکلات بیمار برای برنامه‌ریزی مؤثر مراقبت کمک می‌کند. | (8/13)36 | (9/52)138 | (3/25)66 | (1/6)16 | (9/1)5 | (85/0)30/2 |
| 7 | شناسایی معیارهای پیامد در مراقبت از بیمار یک راهنمای جامع درباره ارزیابی می‌دهد. | (4/8)22 | (6/40)106 | (41)107 | (1/6)16 | (8/3)10 | (87/0)56/2 |
| 8 | اجرای مؤثر فرآیند پرستاری منجر به بهبود نتایج می‌شود. | (10)26 | (4/49)129 | (9/24)65 | (1/11)29 | (6/4)12 | (97/0)51/2 |
| 9 | در بررسی وضعیت، اهداف اندازه‌گیری می‌شود و در صورت امکان اهداف برای ارزیابی مجدد اصلاح می‌شوند. | 3/12)32 | (1/39)102 | (5/34)90 | (1/11)29 | (1/3)8 | (95/0)54/2 |
جدول (4): ارتباط بین مشخصات فردی اجتماعی (کمی) با نگرش و آگاهی پرستاران شاغل در بخش اورژانس نسبت به فرآیند پرستارینمره کلی آگاهی
| نمره کلی نگرش | متغیر | |||
| p | r | p | r | |
| 016/0 | 149/0 | 112/0 | 099/0 | سن |
| 018/0 | 147/0 | 290/0 | 066/0 | سابقه خدمت |
| 514/0 | 041/0 | 312/0 | 063/0- | سابقه کار در اورژانس |
پژوهش حاضر باهدف تعیین آگاهی و نگرش پرستاران نسبت به فرآیند پرستاری در بخش‌های اورژانس مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال 1401 انجام شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میانگین نمره کلی آگاهی پرستاران در حد متوسط بود. در این خصوص پرستاران بیان کردند که آگاهی در خصوص فرآیند پرستاری را از دانشگاه کسب نکرده‌اند. در این راستا نتایج مطالعه انیاسور[4]و همکاران (2017) در نیجریه نشان داد که پرستاران دانش خوبی از فرآیند پرستاری دارند. اما استفاده از آن در عمل در حد متوسط بود (23). که با نتایج مطالعه حاضر در بعد آگاهی از فرآیند پرستاری همخوانی دارد. همچنین در مطالعه دیگری که توسط جورجینا و اسیریفای بوآتی در سال 2020 انجام شد، یافته‌ها نشان داد که سطح بالایی از اجرای فرآیند پرستاری در میان پاسخ دهندگان وجود داشت؛ طوری که ۸۲ درصد پاسخ دهندگان استفاده از فرآیند پرستاری در مراقبت از بیماران تحت مراقبت خود را پذیرفته بودند و ۹۷ درصد آن‌ها تمایل داشتند از فرآیند پرستاری در مراقبت از بیماران خود استفاده کنند (22). ازآنجایی‌که این مطالعه در بیمارستان‌های آموزشی و در بخش‌های درمانی بوده، لذا اختلاف مشاهده شده ممکن است به خاطر سبک آموزشی و مدیریتی حاکم باشد. همچنین نتایج مطالعه محمود[5] و همکاران (2014) در کشور مصر نشان داد که اکثریت پرستاران (6/94 درصد) اظهار داشتند که از آگاهی خوبی نسبت به فرآیند پرستاری برخوردارند و به توانایی به‌کارگیری آن، اعتماد دارند (24) اما نتایج مطالعه پروین[6] و همکاران (2021) در مورد سطح دانش، نگرش و عملکرد پرستاران نشان داد که دانش بیشتر پرستاران در محدوده ضعیف و متوسط بودند (25).
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میانگین نمره کلی نگرش پرستاران در حد متوسط بود. در تحلیل پرسشنامه نگرش پرستاران بیان داشتند که آماده اجرای فرآیند پرستاری نیستند و ازنظر آن‌ها اجرای فرآیند پرستاری وقت‌گیر است. نتایج مطالعات نیز به این نکته اشاره می‌کنند که پرستاران به‌طور کلی نگرش خوبی نسبت به فرآیند پرستاری و کاربرد آن دارند. در این راستا نتایج مطالعه واگارو[7] و همکاران (2015) در کشور کنیا هم نشان داد که تغییر مثبتی در بین پرستاران و دانشجویان در نگرش نسبت به فرآیند پرستاری وجود دارد. جریان اصلی فرآیند پرستاری با پذیرش آن به‌عنوان چارچوب رسمی برای عملکرد پرستاری در کنیا تقویت شده است (26). نتایج مطالعه هاگوس[8] و همکاران (2014) در کشور اتیوپی نیز نشان داد که اکثریت پرستاران نگرش مثبتی نسبت به فرآیند پرستاری داشتند (27). در مطالعه دیگری که توسط امینی و همکاران در سال ۱۳۹۳ انجام شد، اکثر پرستاران نگرش مثبتی نسبت به فرآیند پرستاری داشته و بیشتر آن‌ها فرآیند پرستاری را در امر مراقبت به کار می‌گرفتند. همچنین پرستاران با سابقه کار بالا و رضایت شغلی بالاتر، آگاه‌تر به فرآیند پرستاری بوده و نیز پرستارانی که فرآیند پرستاری را به کار گرفته بودند نگرش مثبت‌تری داشتند (16).
اما نتایج مطالعه انیاسور و همکاران (2017) در نیجریه نشان داد که پرستاران هم نگرش مثبت و هم منفی نسبت به اجرای فرآیند پرستاری در بالین دارند. برخی از موانع درک شده که مانع اجرای فرآیند پرستاری در میان پرستاران می‌شد شامل عوامل سازمانی، عامل دانش و تجربه، عوامل جمعیت شناختی، عوامل اجتماعی و فرهنگی (23).
اما در مطالعه ادیومو[9]و همکاران (2013) نتایج نشان داد که کلیه متغیرهای پیش‌بینی کننده شامل دانش، عامل سازمانی، عامل حرفه‌ای و عامل نگرش با متغیر استفاده از فرآیند پرستاری، ارتباط مثبتی دارند. همچنین یافته‌ها نشان داد که عامل دانش، بیشترین ارزش پیش‌بینی را در استفاده از فرآیند پرستاری دارد و پس از آن، کمترین میزان را عامل نگرش دارد (28).
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بین سن و سابقه خدمت پرستاران با آگاهی آنان به فرآیند پرستاری، ارتباط آماری معنی‌داری وجود داشت. به‌طوری که هرچقدر سن پرستاران بیشتر می‌شد، آگاهی نیز افزایش می‌یافت. اما هیچ یک از مشخصات فردی و اجتماعی پرستاران با سطح نگرش آن‌ها، رابطه معناداری نداشت. نتایج مطالعه گودس[10] و همکاران (2012) هم نشان داد که پرستاران دارای مدرک لیسانس نگرش بهتری نسبت به پرستاران کمکی در مورد کاربرد فرآیند پرستاری داشتند (29). نتایج مطالعه کامبری[11] و همکاران (2018) هم نشان داد که مشکلات درک شده در پرستاران زن بیشتر بود در حالی که پرستارانی که از فرآیند پرستاری استفاده می‌کردند گزارش کردند که مشکلاتی مربوط به کمبود زمان و نامفهوم بودن زبان وجود داشت. استفاده در عملکرد بالینی و بهبود و ارتقای مراقبت‌های پرستاری با استانداردهای بالینی نیز در پرستاران مرد بیشتر بود (30) که با نتایج مطالعه ما همخوانی ندارد. علت این ناهم‌خوانی در نتایج می‌تواند ناشی از تفاوت در و ویژگی‌های فردی و اجتماعی مشارکت‌کنندگان (آلبانی) و تعداد کم نمونه مورد مطالعه (33 مشارکت‌کننده) باشد.
محدودیت‌های مطالعه:
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میانگین نمره کلی نگرش پرستاران در حد متوسط بود. در تحلیل پرسشنامه نگرش پرستاران بیان داشتند که آماده اجرای فرآیند پرستاری نیستند و ازنظر آن‌ها اجرای فرآیند پرستاری وقت‌گیر است. نتایج مطالعات نیز به این نکته اشاره می‌کنند که پرستاران به‌طور کلی نگرش خوبی نسبت به فرآیند پرستاری و کاربرد آن دارند. در این راستا نتایج مطالعه واگارو[7] و همکاران (2015) در کشور کنیا هم نشان داد که تغییر مثبتی در بین پرستاران و دانشجویان در نگرش نسبت به فرآیند پرستاری وجود دارد. جریان اصلی فرآیند پرستاری با پذیرش آن به‌عنوان چارچوب رسمی برای عملکرد پرستاری در کنیا تقویت شده است (26). نتایج مطالعه هاگوس[8] و همکاران (2014) در کشور اتیوپی نیز نشان داد که اکثریت پرستاران نگرش مثبتی نسبت به فرآیند پرستاری داشتند (27). در مطالعه دیگری که توسط امینی و همکاران در سال ۱۳۹۳ انجام شد، اکثر پرستاران نگرش مثبتی نسبت به فرآیند پرستاری داشته و بیشتر آن‌ها فرآیند پرستاری را در امر مراقبت به کار می‌گرفتند. همچنین پرستاران با سابقه کار بالا و رضایت شغلی بالاتر، آگاه‌تر به فرآیند پرستاری بوده و نیز پرستارانی که فرآیند پرستاری را به کار گرفته بودند نگرش مثبت‌تری داشتند (16).
اما نتایج مطالعه انیاسور و همکاران (2017) در نیجریه نشان داد که پرستاران هم نگرش مثبت و هم منفی نسبت به اجرای فرآیند پرستاری در بالین دارند. برخی از موانع درک شده که مانع اجرای فرآیند پرستاری در میان پرستاران می‌شد شامل عوامل سازمانی، عامل دانش و تجربه، عوامل جمعیت شناختی، عوامل اجتماعی و فرهنگی (23).
اما در مطالعه ادیومو[9]و همکاران (2013) نتایج نشان داد که کلیه متغیرهای پیش‌بینی کننده شامل دانش، عامل سازمانی، عامل حرفه‌ای و عامل نگرش با متغیر استفاده از فرآیند پرستاری، ارتباط مثبتی دارند. همچنین یافته‌ها نشان داد که عامل دانش، بیشترین ارزش پیش‌بینی را در استفاده از فرآیند پرستاری دارد و پس از آن، کمترین میزان را عامل نگرش دارد (28).
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بین سن و سابقه خدمت پرستاران با آگاهی آنان به فرآیند پرستاری، ارتباط آماری معنی‌داری وجود داشت. به‌طوری که هرچقدر سن پرستاران بیشتر می‌شد، آگاهی نیز افزایش می‌یافت. اما هیچ یک از مشخصات فردی و اجتماعی پرستاران با سطح نگرش آن‌ها، رابطه معناداری نداشت. نتایج مطالعه گودس[10] و همکاران (2012) هم نشان داد که پرستاران دارای مدرک لیسانس نگرش بهتری نسبت به پرستاران کمکی در مورد کاربرد فرآیند پرستاری داشتند (29). نتایج مطالعه کامبری[11] و همکاران (2018) هم نشان داد که مشکلات درک شده در پرستاران زن بیشتر بود در حالی که پرستارانی که از فرآیند پرستاری استفاده می‌کردند گزارش کردند که مشکلاتی مربوط به کمبود زمان و نامفهوم بودن زبان وجود داشت. استفاده در عملکرد بالینی و بهبود و ارتقای مراقبت‌های پرستاری با استانداردهای بالینی نیز در پرستاران مرد بیشتر بود (30) که با نتایج مطالعه ما همخوانی ندارد. علت این ناهم‌خوانی در نتایج می‌تواند ناشی از تفاوت در و ویژگی‌های فردی و اجتماعی مشارکت‌کنندگان (آلبانی) و تعداد کم نمونه مورد مطالعه (33 مشارکت‌کننده) باشد.
با توجه به اینکه نمونه‌گیری این مطالعه در زمان شیوع بیماری کرونا بوده و پرسشنامه‌ها به‌صورت الکترونیک پخش شده‌اند، لذا حالات روحی روانی، خستگی و شرایط پاسخ به سؤالات پرستاران خارج از کنترل محققان بوده است.
نتیجه‌گیری
با توجه به یافته‌های بدست آمده از این مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که سطح آگاهی و نگرش پرستاران در مورد فرآیند پرستاری در حد کافی نبوده و باید مداخلات مناسب در این زمینه انجام گیرد. بنابراین بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر پیشنهاد می‌گردد که با توجه به این که امروزه حرفه پرستاری و مراقبت از بیماران بر اساس دانش روز و شواهد علمی صورت می‌گیرد و فرآیند پرستاری نیز به نحوی روش حل مسئله بوده و نتیجه تحقیقات انجام شده در این زمینه می‌باشد، بنابراین اساتید دانشگاه و مدیران آموزشی مراکز درمانی باید با یک برنامه ریزی درست و مناسب، در مورد آموزش دانشجویان پرستاری و بازآموزی پرسنل پرستاری اقدامات لازم را انجام دهند. همچنین با توجه به اینکه پرستاران مهمترین عامل را وقت‌گیر بودن اجرای فرآیند پرستاری می‌دانشتند پیشنهاد می‌شود مدیران پرستاری اقدامات لازم برای حذف مسئولیت‌های غیرضروری پرستاران و برنامه ریزی برای انجام وظایف اصلی آن‌ها را مد نظر قرار دهند. نتایج این مطالعه می‌تواند در آموزش پرستاری با تاکید بر آموزش فرآیند پرستاری در تدریس دروس تئوری و عملی و در مدیریت پرستاری در تصمیم‌گیری و تسهیل روندهای لازم برای اجرای فرآیند پرستاری در بالین کمک کند. ازآنجایی‌که این مطالعه فقط در بخش‌های اورزش مراکز آموزشی و درمانی تبریز انجام شده، لذا توصیه می‌شود مطالعه مشابه در سایر بخش‌های بالینی و در شهرهای مختلف نیز انجام گیرد.
تشکر و قدردانی
مقاله حاضر، بخشی از نتایج خروجی حاصل از پایان‌نامه کارشناسی ارشد پرستاری اورژانس است که در دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با کد اخلاق IR.TBZMED.REC.1400.968 انجام‌گرفته است. نویسندگان مقاله از تمامی همکارانی که در اجرای این پروژه همکاری داشتند، نهایت سپاس و قدردانی را به عمل می‌آورند.
تضاد منافع
نویسندگان مقاله اعلام می‌دارند که هیچ‌گونه تضاد منافعی در نگارش این مقاله وجود ندارد.
فهرست منابع
1. Iraqi IJ, Mahmoudi H. Causes and Consequences of Emergency Department Overcrowding; Methods for Resolving it. Health Res 2016;1(4):239-44. (Persian). [DOI:10.18869/acadpub.hrjbaq.1.4.239]
2. Nikpeyma N, Ashktorab T. Nurses' views about factors affecting the professional roles. J Health Prom Manag 2012;1(3):73-84. [Google Scholar]
3. Mazlom SR. Development and assessment of computerized software for nursing process: A step toward promotion of nursing education and care. Iran J Med Edu 2014;14(3):312-22. [Google Scholar]
4. Johnson KD, Lindsell CJ, Froehle C, Gillespie GL. Interruption of initial patient assessment in the emergency department and its effect on patient perception of care quality. Int J Qual Health Care 2021;33(4). [DOI:10.1093/intqhc/mzab146] [PMID] [PMCID]
5. Benedet SA, Padilha MI, Gelbke FL, Bellaguarda MLDR. The model professionalism in the implementation of the Nursing Process (1979-2004). Rev Bras Enferm 2018;71(4):1907-14. [DOI:10.1590/0034-7167-2017-0226] [PMID]
6. Lotfi M, Zamanzadeh V, Valizadeh L, Khajehgoodari M, Ebrahimpour Rezaei M, Khalilzad M. The implementation of the nursing process in lower‐income countries: An integrative review. Nurs Open 2020;7(1):42-57. [DOI:10.1002/nop2.410] [PMID] [PMCID]
7. Martin PA, Dugan J, Freundl M, Miller SE, Phillips R, Sharritts L. Nurses' attitudes toward nursing process as measured by the Dayton Attitude Scale. SLACK Incorporated Thorofare, NJ; 1994. p. 35-40. [DOI:10.3928/0022-0124-19940101-11] [PMID]
8. Dehghani H, Heidari F, Karimian Kakolaki Z, Salimi T. Critical care nurses' knowledge, attitude and practice in Yazd University of Medical Sciences' teaching hospitals on evidence-based nursing Comm Health J 2017;8(2):56-64. (persian). [Google Scholar]
9. Adeyemo FO, Olaogun A. Factors affecting the use of nursing process in health institutions in Ogbomoso Town, Oyo State. Int J Med Pharmaceut Sci 2013;3(1):91-8. [Google Scholar]
10. Bowman GS, Thompson DR, Sutton TW. Nurses' attitudes towards the nursing process. J Adv Nurs 1983;8(2):125-9. [DOI:10.1111/j.1365-2648.1983.tb00302.x] [PMID]
11. Zamanzadeh V, Valizadeh L, Tabrizi FJ, Behshid M, Lotfi M. Challenges associated with the implementation of the nursing process: A systematic review. Iran J Nurs Midwifery Res 2015;20(4):411-9. [DOI:10.4103/1735-9066.161002] [PMID] [PMCID]
12. Khorasgan I. A survey on nursing process barriers from the nurses' view of intensive care units. Iran J Crit Care Nurs 2011;4:181-6. [Google Scholar]
13. Aseratie M, Murugan R, Molla M. Assessment of factors affecting implementation of nursing process among nurses in selected governmental hospitals, Addis Ababa, Ethiopia; Cross Sectional Study. J Nurs Care 2014;3(3):1-8. [DOI:10.4172/2167-1168.1000170]
14. Hagos F, Alemseged F, Balcha F, Berhe S, Aregay A. Application of Nursing Process and Its Affecting Factors among Nurses Working in Mekelle Zone Hospitals, Northern Ethiopia. Nurs Res Prac 2014;2014:675212. [DOI:10.1155/2014/675212] [PMID] [PMCID]
15. Miskir Y, Emishaw S. Determinants of Nursing Process Implementation in North East Ethiopia: Cross-Sectional Study. Nurs Res Prac 2018;2018:7940854. [DOI:10.1155/2018/7940854] [PMID] [PMCID]
16. Mohammad Amini O, Ghiasvandi S, Hamakhezri Y. The study of the incidence of neural tube defects in hospitals of Kurdistan province in 1990. Sci J Nurs Midwifery Paramed Fac 2017;2(3):1-9. (persian). [DOI:10.29252/sjnmp.2.3.1]
17. Moghadas T, Sedaghati Kesbakhi M. Factors Influencing Implementation of Nursing Process by Nursing Students: A Qualitative Study. J Med Edu 2020;19(4):e110810. [DOI:10.5812/jme.110810]
18. Rajabpoor M, Zarifnejad GH, Mohsenizadeh SM, Mazloum SR, Pourghaznein T, Mashmoul A, et al. Barriers to the Implementation of Nursing Process From the Viewpoint of Faculty Members, Nursing Managers, Nurses, and Nursing Students. J Holist Nurs Midwifery 2018;28(2):137-42. [DOI:10.29252/hnmj.28.2.137]
19. Bassah N, Epie NNE, Ngunde PJ. Nurses' knowledge and use of the nursing process in two major hospitals in Fako, Cameroon. Nurs Pract Today 2023. [DOI:10.18502/npt.v10i1.12257]
20. Paese F, Sasso G, Colla GW. Structuring methodology of the Computerized Nursing Process in Emergency Care Units. Rev Bras Enferm 2018;71(3):1079-84. [DOI:10.1590/0034-7167-2016-0619] [PMID]
21. Bassah N, Epie NNE, Ngunde PJ. Nurses' knowledge and use of the nursing process in two major hospitals in Fako, Cameroon. Nurs Pract Today 2023;10(1):53-61. [DOI:10.18502/npt.v10i1.12257]
22. Georgina EA, Asirifi-Boaitey O. Assessing the knowledge and usage of the nursing process in the management of patients at the medical wards of the Komfo Anokye Teaching hospital 2020. [Google Scholar]
23. Anyasor CO, Oluwatoyin A. Nurses' Knowledge, Attitude And Perceived Barrier Towards The Implementation Of Nursing Process At A General Hospital In Lagos State, Nigeria. Int J Innov Res Adv Stud 2017;4(8):303-8. [Google Scholar]
24. Mahmoud MH, Bayoumy HM. Barriers and facilitators for execution of nursing process from nurses' perspective. Int J Adv Res 2014;2(2):300-15. [Google Scholar]
25. Parveen KK. Knowledge Attitudes of Nurses towards the Use of Nursing Diagnosis in Clinical Practice. International J Health Med Nurs Pract 2021;3(3):58-68. [DOI:10.47941/ijhmnp.614]
26. Wagoro MCA, Rakuom CP. Mainstreaming Kenya-Nursing Process in clinical settings: the case of Kenya. Int J Afr Nurs Sci 2015;3:31-9. [DOI:10.1016/j.ijans.2015.07.002]
27. Hagos F, Alemseged F, Balcha F, Berhe S, Aregay A. Application of nursing process and its affecting factors among nurses working in mekelle zone hospitals, Northern Ethiopia. Nurs Res Pract 2014;2014:1-8. [DOI:10.1155/2014/675212] [PMID] [PMCID]
28. Adeyemo FO, Olaogun A. Factors affecting the use of nursing process in health institutions in Ogbomoso Town, Oyo State. Int J Med Pharmacol Sci 2013;1:191-98. [Google Scholar]
29. Eds G, Turrini R, Baltar VT, Ddalmd C. Attitudes of nursing staff related to the nursing process. Rev Esc Enferm USP 2012;46(Esp):130-7. [DOI:10.1590/S0080-62342012000700019] [PMID]
30. Kamberi F. Knowledge and Attitudes of Nurses toward the Use of Nursing Diagnosis in Clinical Practice. Eastern-Eur J Med Humanit Bioeth 2018;2(2):43-55. [DOI:10.18662/eejmhb/14]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
اطلاعات تماس
آدرس مکاتبه: آذربایجان غربی، ارومیه، بلوار رسالت، خیابان جهاد، کوی اورژانس، معاونت تحقیقات و فناوری
صندوق پستی : ۱۱۳۸
کد پستی : ۵۷۱۴۷۸۳۷۳۴
تلفن : 31937415-۰۴۴
فاکس : 32233009-۰۴۴
پست الکترونیک :
unmf
umsu.ac.ir , j.nur.midgmail.com
