بررسی تأثیر اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادر باردار بر دانش و عملکرد ماماها

عبداله پور, سمیه; بایرامی, رقیه; قاسم‌زاده, نازآفرین; علی‌نژاد, وحید

doi:10.61186/unmf.21.4.334

دوره 21، شماره 4 - ( تیر 1402 ) جلد 21 شماره 4 صفحات 342-334 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.61186/unmf.21.4.334

Mendeley

Zotero

RefWorks

Abdollahpour S, Bayrami R, Ghasem Zadeh N, Alinezhad V. INVESTIGATING THE EFFECT OF IMPLEMENTATION OF RESPECTING PREGNANT WOMEN TRAINING WORKSHOP ON KNOWLEDGE AND PERFORMANCE OF MIDWIVES. Nursing and Midwifery Journal 2023; 21 (4) :334-342
URL: http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-4855-fa.html

عبداله پور سمیه، بایرامی رقیه، قاسم‌زاده نازآفرین، علی‌نژاد وحید. بررسی تأثیر اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادر باردار بر دانش و عملکرد ماماها. مجله پرستاری و مامایی. 1402; 21 (4) :334-342

URL: http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-4855-fa.html

بررسی تأثیر اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادر باردار بر دانش و عملکرد ماماها

سمیه عبداله پور¹

، رقیه بایرامی^*

²، نازآفرین قاسم‌زاده³

، وحید علی‌نژاد⁴

1- گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
2- استادیار بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، مرکز تحقیقات بهداشت باروری، پژوهشکده تحقیقات بالینی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران (نویسنده مسئول) ، bayrami.r@umsu.ac.ir
3- دکتری تخصصی اخلاق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
4- استاد یار آمار زیستی دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران

واژه‌های کلیدی: آموزش، دانش، عملکرد، بارداری، ماما، مراقبت محترمانه مادر

متن کامل [PDF 399 kb] (1164 دریافت) | چکیده (HTML) (987 مشاهده)

متن کامل: (1170 مشاهده)

مقدمه

در سال‌های اخیر به اهمیت تکریم مادر در مراقبت‌های بهداشتی در هر دو حیطه ملی و بین‌المللی تأکید زیادی شده است. در اعلامیه کرامت و حقوق بشر، تکریم یک ارزش انسانی است که به‌عنوان یک حق اساسی برای همه انسان‌ها شناخته می‌شود و از تمام ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی انتظار می‌رود که این ارزش را برای مددجویان فراهم کنند (1). یکی از حرفه‌های پزشکی که به‌طور مستقیم با مراجعین سروکار دارد، مامایی است که لزوم توجه به مبانی اخلاقی در آن ضروری به نظر می‌رسد (2). ماماها در فعالیت‌های حرفه‌ای خود با موضوعات اخلاقی مهمی مواجه‌اند و باید منطبق با اصول اخلاقی کار کنند. آنان با استفاده از کدهای اخلاقی، قادر به ارائه خدمات با کیفیت و سازنده، با ثبات و توأم با احترام به مددجویان می‌شوند (3).
مراقبت بارداری محترمانه طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی مراقبتی است که کرامت زن، حریم شخصی و رازداری را حفظ کرده، مصونیت از آسیب و بدرفتاری را تضمین کند و امکان انتخاب آگاهانه و حمایت مداوم هنگام زایمان را فراهم سازد (4). احتـرام بـه شأن مــادر باردار، اســاس مراقبــت‌های مامایــی اســت کــه گامــی در جهـت افزایـش رضایـت مـادران از خدمـات ارائه‌شده توسـط کادر بهداشــتی درمانــی است (2). در پایان عصر توسعه هزاره سیاست‌گذاران بهداشتی اذعان داشته‌اند زایمان در مراکز مجهز نمی‌تواند منجر به پیامد مطلوب بارداری شود بلکه بهبود نتایج در گرو ارائه مراقبت‌های با کیفیت و محترمانه است (6). رضایتمندی زنان بیشتر تحـت تأثیر کیفیت روابط مادران با مراقبین قرار دارد؛ به ایـن معنی که رضایتمندی مادران از برخـورد محترمانـه مــراقبین بهداشــتی، مهم‌ترین عامــل مــرتبط بــا رضایتمندی مادران از تجربه زایمان است که اهمیت رویکـرد مراقبـت‌هـای انسان گرایانه نسبت به رویکردهای طبـی و پزشـکی در تجربــه مــادران را نشان می‌دهد (7). در یک مطالعه کیفی رفتار و عملکرد کارکنان بخش زایمان یکی از دلایل انتخاب روش زایمان سزارین توسط زنان باردار بوده است (8). همچنین عدم استفاده زنان از خدمات مراقبت‌های بارداری و زایمان به بی‌احترامی و بدرفتاری با زنان نسبت داده شده است (9). به‌طوری‌که یکی از دلایل اصلی از دست دادن اعتماد زنان نسبت به ارائه‌دهندگان خدمات مراقبت‌های بهداشتی، برخورد ضعیف ازجمله بی‌احترامی و بدرفتاری است که این بی‌اعتمادی، عامل بازدارنده‌ای برای زنان برای مراجعه حضوری برای دریافت خدمات است (10).
بنابراین، نگرانی فزاینده‌ای در میان سیاست‌گذاران و پزشکان در مورد کیفیت مراقبت در هنگام زایمان در مراکز درمانی در کشورهای با درآمد کم و متوسط وجود دارد (4). اعمال خشونت علیه زنان در بخش‌های مامائی رایج بوده اما اغلب یا نادیده گرفته و یا توجیه می‌شود (11). اشکال مختلف بدرفتاری با زنان در هنگام زایمان ازجمله بدرفتاری فیزیکی، روانی یا کلامی، تحقیر، تبعیض، عدم اجرای مراقبت و اجرای رویه‌های نادرست می‌تواند در حیطه مراقبت‌های بهداشتی آن‌ها رخ دهد (12). درواقع ماماها و متخصصین زنان با تمرکز بر مدل جنین محوری، حقوق اولیه، نیازها و تقاضاهای مادر را به‌عنوان یک انسان نادیده گرفته و علیه وی خشونتی اعمال می‌نمایند که در خفا و دور از دید جامعه اتفاق می‌افتد (13). درنتیجه‌ی این عمل، زنان پس از تولد نوزاد خود احساس ناامیدی و شرمساری می‌کنند (14). افزایش خشونت و سوء رفتار با زنان باعث شده بسیاری از محققان، مدافعان و سیاست‌گذاران سلامت زنان و کودکان اقدامات ابتکاری را برای ارتقا مراقبت‌های بارداری محترمانه و غیر توهین‌آمیز در دوران بارداری و زایمان و بعد از تولد را آغاز کنند (15). این شواهد به‌وضوح نیاز به اقدام بیشتر در جهت برآوردن انتظارات مادران را نشان می‌دهد. در مطالعه مروری که توسط بوهرن^{^[1]} و همکاران در سال 2015 انجام شده است؛ اهمیت و لزوم تکریم مادر را در دوران بارداری و هنگام زایمان نشان داده و عدم وجود تکریم مادر را همراه با عوارض بسیاری برای مادر و نوزاد و سایر افراد خانواده ذکر کرده است (16). مطالعه انجام گرفته نشان داده که اجرای برنامه‌های تخصصی مراقبت محترمانه مادران و مداخلات می‌توانند تغییرات مؤثری در روش مراقبت ماماها داشته باشد و بدرفتاری در انجام خدمات مراقبتی مادران در کشورهای درحال‌توسعه را کاهش دهند (17).
تجارب مثبت مادران از زایمان را می‌توان از طریق ارتباط مناسب بین ماماها و زنان، با تمرکز بر شواهد مبتنی بر مداخلات و آموزش افزایش داد. نگرش مثبت نسبت به ارتباط ماما و مددجو تعیین‌کننده اصلی توانایی ارائه مراقبت‌های مادرانه محترمانه بوده و در رفتارهایی که تعهد و همدلی را نشان می‌دهد منعکس می‌شود (18). بسیاری از این مداخلات و برنامه‌ها شامل مداخلات آموزشی مبتنی بر سخنرانی برای کاهش خشونت ماماها (19) و آموزش ماماها برای برقراری ارتباط مؤثر با مراجع است (20). مطالعــات انجــام گرفتــه در ارتبــاط بــا حرفــه‌ی مامایی نشــان داده اســت کــه در کشــور مــا بــه دلایل متعــددی کــه نیــاز بــه تحقیــق و بررســی دارد؛ حقــوق مــادران به‌طور کامــل از طــرف ماماهــا رعایــت نمــی‌شــود، کــه ایــن مســئله، ممکــن اســت بــه دلیـل عـدم آگاهـی ماماهـا از منشور حقوقی زنـان بـاردار باشـد (21). مطالعه‌ی معصومی و همکاران در سال 2016 در همدان نشـان داده اسـت کـه بـا اجـرای مداخـلات مبتنـی بر آموزش، میـزان رعایـت منشـور حقـوق بیمـار و افزایش میزان رضایت زنان باردار در حیطه‌ی روحی بـه طـرز قابل‌توجهی افزایـش مـی‌یابـد (22). با توجه به عدم حفظ کرامت و رعایت منشور حقوق مادران باردار، همچنین سطح نامطلوب رضایت زایمانی مادران و با توجه به اینکه رضایت مادران باردار از شاخص‌های مهم اثربخشی، کارایی، بهره‌وری و کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی بوده (23) و عامل مهمی در تصمیم‌گیری برای فرزند آوری و استفاده از خدمات بهداشتی درمانی می‌باشد بر آن شدیم تا تأثیر اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادر باردار بر دانش و عملکرد ماماهای بخش زایمان بیمارستان امام خمینی سردشت را بررسی کنیم.

مواد و روش کار

پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی (قبل و بعد از مداخله) می‌باشد که باهدف تعیین تأثیر اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادر باردار بر دانش و عملکرد ماماهای بیمارستان امام خمینی سردشت در سال 1400 انجام گرفت. نمونه‌گیری به‌صورت در دسترس و نمونه‌ها شامل تمام ماماهای شاغل در اتاق زایمان بیمارستان (25 نفر) بود. معیار خروج عدم شرکت کامل در کارگاه به هر دلیل بود. ابزار گردآوری داده‌ها در این مطالعه پرسشنامه محقق ساخته بر اساس منشور حقوق مادر باردار و کدهای اخلاقی مامایی شامل سه بخش اطلاعات جمعیت شناختی (سن، مدرک تحصیلی و سابقه کار)؛ بخش پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر دانش و همچنین عملکرد ماماها بود. پرسشنامه دانش در زمینه تکریم مادر باردار مشتمل بر 28 سؤال، برای مثال «مهم‌ترین عامل در تکریم مادر باردار در بیمارستان کدام است؟» و «کدام‌یک از عوامل زیر در رضایت گیرندگان خدمت مؤثر نیست» بود. به پاسخ صحیح امتیاز 1 و به پاسخ غلط امتیاز صفر تعلق گرفت. دامنه امتیاز 0 تا 28 بود. امتیاز بیشتر نشان‌دهنده دانش بیشتر بود. همچنین به‌صورت چهار سطح ضعیف نمره‌ی (0 تا 7)، متوسط (8 تا 14)، خوب (15 تا 21)، عالی (22 تا 28) تقسیم‌بندی شد. پرسشنامه عملکرد نیز مشتمل بر 38 سؤال، برای مثال «برقراری ارتباط کلامی مناسب همراه با خونسردی با مادر را تا چه حدی انجام می‌دهید» و «پوشاندن نواحی غیرضروری مادر در هنگام معاینه را تا چه حد انجام می‌دهید» بود که بر مبنای لیکرت با گزینه‌های (هرگز، به‌ندرت، گاهی، اغلب و همیشه) که به ترتیب امتیازات (5،4،3،2،1) داده شد. دامنه امتیاز 190-38 بود. امتیاز بیشتر نشان‌دهنده عملکرد بهتر بود و به‌صورت چهار سطح ضعیف (0 تا 47)، متوسط (48 تا 95)، خوب (96 تا 142) و عالی (143 تا 190) تقسیم‌بندی گردید.
در این مطالعه روایی صوری و محتوا به دو روش کیفی و کمی انجام گرفت. در روش کیفی نظرات خبرگان برای یافتن سطح دشواری در درک جملات و عبارات، میزان ابهام و برداشت نادرست و میزان تناسب و ارتباط آیتم‌ها اخذ و نظرات آنان در پرسشنامه اعمال شد. برای تعیین روایی صوری به روش کمی از مقیاس تأثیر آیتم استفاده شد (24). در بررسی روایی صوری ابزار این مطالعه، تمامی گویه‌ها امتیاز تأثیر بالاتر از 5/2 را کسب نمودند. برای بررسی روایی محتوا به شکل کمی از دو شاخص نسبت روایی محتوا با استفاده از معیار ضروری بودن، و شاخص روایی محتوا با استفاده از معیارهای مربوط بودن، واضح بودن و سادگی استفاده شد (25). مقادیر نسـبت روایـی محتـوا جهت تمامی گویه‌ها بـالاتر از حداقل میزان قابل‌قبول در جدول لاوشه (62/0) بود و بنابراین تمام گویه‌ها برای مراحـل بعـدی حفظ شدند. شاخص روایی محتوا برای تمام سؤالات بیشتر از ۷۹/۰ بود. جهت تعیین پایایی پرسشنامه از روش همسانی درونی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که در طی آن ضریب آلفای کرونباخ برای تمام سؤالات بالای ۷/۰ محاسبه گردید (25).

شکل (1): الگوریتم مراحل مطالعه

محقق با هماهنگی مدیریت بیمارستان و مسئول اتاق زایمان مداخله آموزشی به‌صورت کارگاه شش‌ساعته تکریم مادر برای ماماهای اتاق زایمان را در محل سالن کنفرانس بیمارستان امام خمینی برگزار کرد. ابتدا فراخوانی در بخش مبنی بر اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادر برای ماماها داده شد. کارگاه آموزشی دو بار در هفته تکرار شد تا همه ماماها بتوانند شیفت کاری خود را تنظیم و در کارگاه شرکت کنند. با توجه به وجود آزمون استخدامی جدید برای اینکه ماماهای ارائه‌کننده خدمت در قبل و بعد مداخله یکسان باشند ترتیبی اتخاذ شد تا ماماهای جدیدالاستخدام نیز وارد کار شوند. تمام کارکنان مامایی در کارگاه شرکت کردند. هر بار 13-12 نفر از ماماها در کارگاه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی دوره کووید حضور پیدا کردند. در جلسه کارگاه قبل از شروع برنامه ابتدا پیش‌آزمون در خصوص دانش و عملکرد ماماها در زمینه تکریم مادر با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته اعتبارسنجی شده از ماماهای شرکت‌کننده در کارگاه به عمل آمد. سپس مطالب آموزشی توسط محقق ارائه شد. کارگاه به‌صورت سناریو، سخنرانی، پرسش و پاسخ، ایفای نقش برگزار شد. محتوای آموزشی قبلاً توسط تیم تحقیق بر اساس منشور حقوق مادران باردار و کدهای اخلاقی مامایی تهیه شد. دو هفته بعد از کارگاه پس‌آزمون با همان پرسشنامه توسط ماماها تکمیل شد. برای تحلیل اطلاعات مطالعه از آزمون تی زوجی با استفاده از نرم‌افزار spss16 استفاده شد.

یافته‌ها
یافته‌ها نشان داد میانگین سنی ماماها 4/136± 27/12و سابقه خدمت ماماها 3/780± 4/04سال بوده است (جدول 1). 60 درصد ماماها مجرد بودند. 96 درصد ماماها مدرک کارشناسی داشتند. 80 درصد بومی بودند. 36 درصد ماماها مشمول لایحه طرح نیروی انسانی، 32 درصد پیمانی، 12 درصد استخدام رسمی و 5 درصد قراردادی بودند (جدول 2).

جدول (1): آمار توصیفی متغیرهای دموگرافیک کمی ماماهای شرکت‌کننده در کارگاه (25=n)

متغیر	انحراف معیار ± میانگین
سن	27/12±4/136
سابقه خدمت	4/04±3/780

جدول (2): آمار توصیفی متغیرهای دموگرافیک کیفی ماماهای شرکت‌کننده در کارگاه (25= (n

متغیر	رده	فراوانی	درصد
وضعیت تأهل	مجرد	15	60
وضعیت تأهل	متأهل	10	40
داشتن فرزند	دارد	5	20
داشتن فرزند	ندارد	20	80
تحصیلات	کارشناسی	24	96
تحصیلات	کارشناسی ارشد	1	4
شهر محل خدمت	بومی	20	80
شهر محل خدمت	غیربومی	5	20
وضعیت استخدام	طرحی	9	36
	قراردادی	5	20
	پیمانی	8	32
	رسمی	3	12

بر اساس نتایج جدول (3) آزمون تی زوجی نشان داد میانگین نمرات دانش و عملکرد ماماها قبل و بعد از مداخله، تفاوت آماری معنی‌داری داشتند (0/0001>p).

جدول (4): فراوانی داده‌های دسته‌بندی‌شده دانش و عملکرد ماماها قبل و بعد از مداخله (25= (n

متغیر	رده	فراوانی قبل از مداخله تعداد (درصد)	فراوانی بعد از مداخله تعداد (درصد)
دانش ماماها	متوسط	14(56)	0
	خوب	11(44)	0
	خیلی خوب	0	24(96)
	Missing	0	1(4)
عملکرد ماماها	متوسط	8(32)	0
	خوب	14(55)	1(4)
	خیلی خوب	3(12)	23(92)
	Missing	0	1(4)

بحث و نتیجه‌گیری

نتایج مطالعه حاضر نشان داد میانگین نمرات دانش ماماها قبل و بعد از مداخله تفاوت آماری معنی‌داری داشت که نشان‌دهنده تأثیر مثبت اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادران باردار بر روی دانش ماماها می‌باشد. هال^{^[2]} و همکاران نیز در سال 2017 در مطالعه خود نشان دادند که استفاده از رویکردهای تدریس خلاق در یک محیط کارگاهی فرصت یادگیری پیرامون مراقبت با کرامت و محترمانه را ارائه می‌دهد (1). در مطالعه‌ی جلیلوند و همکاران (1400) مشخص شد که بخش شایان توجه از دانشجویان پرستاری و مامایی، تا قبل از کارآموزی یا کارورزی، از منشور حقوق بیمار، به‌خوبی، اطلاع ندارند. از طرفی نیز، اکثر دانشجویان بررسی‌شده، آموزش‌های ارائه‌شده درباره‌ی منشور حقوق بیمار را مؤثر نمی‌دانستند. همچنین، مشخص شد بین کسب اطلاع از حقوق بیمار، قبل از کارآموزی و کارورزی و کسب اطلاع از طریق استاد، با نمره آگاهی دانشجویان پرستاری و مامایی، همبستگی مستقیم وجود داشت. درصورتی‌که بین ترم تحصیلی و نمره آگاهی از منشور حقوق بیمار، رابطه‌ی معنی‌دار وجود نداشت (26). می‌توان گفت که این روش‌ها کارآمد نبوده و نتوانسته‌اند اطلاعات درسـت را انتقال دهند؛ بنابراین، پیشـنهاد می‌شود در برنامه‌ی آموزشـی حقوق بیمار برای دانشـجویان پرسـتاری و مامایی، از روش‌های نوین آموزشی استفاده گردد. در مطالعه حاضر در مقایسه نمرات قبل و بعد از مداخله، میانگین نمرات عملکرد ماماها تفاوت آماری معنی‌داری داشت که نشان‌دهنده تأثیر مثبت اجرای کارگاه آموزشی تکریم مادران باردار بر روی عملکرد ماماها می‌باشد. در مطالعه‌ای کیفی که توسط دزومکیو ^{^[3]}و همکاران در سال 2020 در مورد تجربیات ماماها از مراقبت محترمانه روزانه مادران، 4 ماه پس از شرکت در کارگاه آموزشی انجام گرفته؛ یافته‌ها به‌طورکلی در سه تم دسته‌بندی شدند: تجربیات ماماها از مراقبت‌های محترمانه در مراقبت‌های روزانه، موانع برای ارائه مراقبت‌های محترمانه، و توصیه‌هایی برای بهبود شیوه‌های مراقبت‌های محترمانه. ماماها خاطرنشان کردند که به‌کارگیری دانش جدید در زمینه مراقبت‌های محترمانه، به آن‌ها کمک می‌کند تا به‌طور مؤثر با زنان ارتباط برقرار کنند و آن‌ها را در موقعیتی قرار دهد که به استقلال زنان باردار در فرایند زایمان توجه کنند. علیرغم تأثیر مثبت آموزش بر عملکرد بالینی، ماماها اظهار داشتند که سیاست و ساختار محیطی بیمارستان از انتخاب پوزیشن زایمانی پشتیبانی نمی‌کند. همچنین، بیمارستان فاقد تدارکات لازم برای حفظ حریم خصوصی برای چندین زن باردار در بخش بود. ماماها توصیه کردند همه ماماها و کارکنان بیمارستان باید در زمینه مراقبت‌های محترمانه آموزش ببینند (27). مطالعه نیمه تجربی بایرامی و همکاران در سال 1386 که باهدف بررسی تأثیر کارگاه آموزشی حقوق بیمار برای ماماها بر میزان رعایت حقوق از دیدگاه زنان زایمان کرده انجام شد؛ یافته‌ها اختلاف آماری معنی‌داری بین میزان رعایت حقوق جسمی و روانی- اجتماعی از دیدگاه مادران در گروه شاهد و مورد را نشان داد. درنتیجه برگزاری کارگاه آموزشی و آشناسازی کادر اتاق زایمان با حقوق بیمار تأثیر مثبتی بر میزان رعایت حقوق زنان زایمان کرده داشته است (21). در مطالعه حاضر ارتباط آماری معنی‌داری بین دانش و عملکرد ماماها از مراقبت محترمانه مادران وجود داشت که با نتایج مطالعه چیوکودوزی^{^[4]}و همکارآن‌همسو می‌باشد. ایشان نشان دادند که ماماها سطح آگاهی و درک مثبت متوسط و عملکرد خوبی از مراقبت محترمانه زایمان داشتند اما برخی جنبه‌هایی از رفتارهای نا محترمانه همچنان وجود داشت (28). می‌توان گفت ازآنجایی‌که آگاهی افراد تأثیر مستقیمی بر عملکرد آنان دارد لذا اجرای موفقیت‌آمیز وظایف حرفه‌ای در گرو آگاهی کامل ماماها نسبت به قوانین و مقررات حرفه‌ای است. ناآگاهی از اصول اخلاق حرفه‌ای گهگاه می‌تواند منجر به صدمات جبران‌ناپذیری برای مادر و جنین وی شود و مشکلات و پیگردهای قضایی را برای ارائه‌دهنده خدمات ایجاد نماید که اغلب پیامدهای نامطلوبی را به دنبال خواهد داشت. با پیشرفت‌های روزافزون علم و فنّاوری پزشکی، مشکلات اخلاقی همراه آن‌هم رو به افزایش است و راهنماهای اخلاقی لازم است تا با کاستن از این مشکلات، از سلامت مددجویان حفاظت کند. این امر به‌خصوص در حرفه مامایی ضروری به نظر می‌رسد چراکه ماما در حرفه خود هم‌زمان با دو انسان سروکار دارد که هرکدام دارای حقوق مشخصی هستند و در این میان برگزاری دوره‌های آموزشی ضمن خدمت با شیوه‌های نوین، اهمیت خود را بیش‌ازپیش نشان می‌دهد. در پژوهش نکویی مقدم ارتباط آماری معناداری بین دانش و عملکرد پرستاران در زمینه رعایت حقوق بیمار وجود نداشته است که با پژوهش حاضر مغایرت دارد (29). در خصوص رعایت حقوق مددجو توسط ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی درمانی ممکن است عواملی غیر از آگاهی هم دخیل باشند. این عوامل را می‌توان در سه گروه عوامل سازمانی (امکانات و تجهیزات)، عوامل مربوط به کارکنان (نگرش کارکنان بهداشتی درمانی، فشارهای اقتصادی ـ اجتماعی و فشار کاری زیاد ارائه‌دهندگان مراقبت‌ها) و عوامل مربوط به دریافت‌کنندگان خدمات (فرهنگ افراد) تقسیم کرد که می‌تواند بر نتایج مطالعات تأثیر داشته باشد. از محدودیت‌های این مطالعه به فاصله زمانی کوتاه انجام پس‌آزمون و خود گزارشی بودن داده‌ها می‌توان اشاره نمود. پیشنهاد می‌شود مطالعات دیگری در سایر بیمارستان‌های کشور با دوره‌های پیگیری چندماهه انجام گیرد.

نتیجه‌گیری

یافته‌های این پژوهش نشان داد که اجرای کارگاه آموزشی برای ماماها می‌تواند یک روش مناسب برای ارتقا دانش و عملکرد ماماها در زمینه تکریم مادران باردار باشد و می‌تواند یک روش مناسب برای بهبود مراقبت‌های بارداری محترمانه باشد.

تشکر و قدردانی

این مطالعه بر گرفته از پایان‌نامه کارشناسی ارشد با کد اخلاق IR.UMSU.REC.1400.232 می‌باشد. پژوهشگران بر خود لازم می‌دانند تا از معاونت محترم پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و همچنین کادر بخش زایمان که در پژوهش شرکت کرده‌اند تشکر نمایند.

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مامایی

فهرست منابع

1. Hall JS, Mitchell M. Educating student midwives around dignity and respect. Women Birth 2017;30(3):214-9. https://doi.org/10.1016/j.wombi.2017.04.007 [DOI:10.1016/j.wombi.2017.04.0072.] [PMID]

2. Ahmari Tehran H, Abediny Z, Kachoie A, Jafarbegloo E, Tabibi M. The effect of integration of role-modeling and narration methods on the midwifery students' performance in professional ethics. Iran J Med Edu 2013;12(11):826-35. [Google Scholar]

3. Vasegh Rahimparvar SF, Nasiriani L, Khoda TF, Bahrani N. Compliance rate of midwives with the professional codes of ethics in Maternal Child Health Centers in Tehran. J Med Ethics Hist Med 2014;7(2). [DOI:10.5812/ircmj.42098]

4. Shakibazadeh E, Namadian M, Bohren MA, Vogel JP, Rashidian A, Nogueira Pileggi V, et al. Respectful care during childbirth in health facilities globally: a qualitative evidence synthesis. BJOG: Int J Obstet Gynaecol 2018;125(8):932-42. [DOI:10.1111/1471-0528.15015] [PMID] [PMCID]

5. Khosla R, Zampas C, Vogel JP, Bohren MA, Roseman M, Erdman JN. International Human Rights and the Mistreatment of Women During Childbirth. Health Hum Rights 2016;18(2):131-43 [PMCID]

6. Miller S, Abalos E, Chamillard M, Ciapponi A, Colaci D, Comandé D, et al. Beyond too little, too late and too much, too soon: A pathway towards evidence -based respectful maternity care worldwide. Lancet 2016;388:2176-219 https://doi.org/10.1016/S0140-6736(16)31472-6 [DOI:10.1016/s0140-6736(16)31472-6] [PMID]

7. Ghobadi M, Ziaee T, Mirhaghjo N, Pazandeh F. Evaluation of satisfaction with natural delivery experience and its related factors in Rasht women. J Health Care 2018;20(3):215-24. [DOI:10.29252/jhc.20.3.215]

8. Ahmad SHirvani M, Bagheri-Nesami M, Tayebi T. Exploration of women birth experiences role in decisiding the type of next delivery. Nurs Midwifery J 2014;12(4):286-96. [Google Scholar]

9. Mselle LT, Moland KM, Mvungi A, Evjen-Olsen B, Kohi TW. Why give birth in health facility? Users' and providers' accounts of poor quality of birth care in Tanzania. BMC Health Serv Res 2013;13(1):1-12. [DOI:10.1186/1472-6963-13-174] [PMID] [PMCID]

10. Kujawski S, Mbaruku G, Freedman LP, Ramsey K, Moyo W, Kruk ME. Association Between Disrespect and Abuse During Childbirth and Women's Confidence in Health Facilities in Tanzania. Matern Child Health J 2015;19(10):2243-50. [DOI:10.1007/s10995-015-1743-9] [PMID]

11. Hodges S. Abuse in hospital-based birth settings?: Springer; 2009. 12. d'Oliveira AFPL, Diniz SG, Schraiber LB. Violence against women in health-care institutions: an emerging problem. Lancet 2002;359(9318):1681-5. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(02)08592-6 [DOI:10.1016/s0140-6736(02)08592-6] [PMID]

12. Swahnberg K, Thapar-Björkert S, Berterö C. Nullified: women's perceptions of being abused in health care. J Psychosom Obstet Gynaecol 2007;28(3):161-7. [DOI:10.1080/01674820601143211] [PMID]

13. Fernández IO. PTSD and obstetric violence. Midwifery Today 2013(105):48-9. [Google Scholar]

14. Organization WH. The prevention and elimination of disrespect and abuse during facility-based childbirth: WHO statement. World Health Organization, 2014. [URL]

15. Bohren MA, Vogel JP, Hunter EC, Lutsiv O, Makh SK, Souza JP, et al. The mistreatment of women during childbirth in health facilities globally: a mixed-methods systematic review. PLoS Med 2015;12(6):e1001847. [DOI:10.1371/journal.pmed.1001847] [PMID] [PMCID]

16. Downe S, Lawrie TA, Finlayson K, Oladapo OT. Effectiveness of respectful care policies for women using routine intrapartum services: a systematic review. Reprod Health 2018;15(1):1-13. [DOI:10.1186/s12978-018-0466-y] [PMID] [PMCID]

17. Jannah SL, Kao CH. Exploring the Perceptions of Women's and Midwives' in Indonesia Regarding Autonomy and Respect during Labor and Delivery. Master Thesis. National Taipei University of nursing and health sciences college of nursing. 2020. [Google Scholar]

18. Swahnberg K, Zbikowski A, Wijewardene K, Josephson A, Khadka P, Jeyakumaran D, et al. Can forum play contribute to counteracting abuse in health care? A pilot intervention study in Sri Lanka. Int J Environ Res Public Health 2019;16(9):1616. [DOI:10.3390/ijerph16091616] [PMID] [PMCID]

19. Umbeli T, Murwan I, Kunna A, Ismail S, Sulman M, Elmahgoub A. Impact of health care Provider's training on patients' communication during labor at Omdurman maternity hospital, Sudan 2011. Sudan J Med Sci 2014;9(4):211-6. [DOI:10.17265/1548-6648/2014.04.006]

20. Bayrami R, Pezeshki MZ, Ebrahimi M.https://irlib.ntunhs.edu.tw/retrieve/12455/108NTCN0713006-001.pdf [Google Scholar]

21. Masoumi SZ, Niazi Z, Bakht R, Roshanaei G. TThe Effect of Education of Pregnant Women's Bill of Rights to Midwives, on Satisfaction of the Women Referred to Labor Unit of Imam Reza hospital. Avicenna J Nurs Midwifery Care 2016;24(1):58-67. [DOI:10.20286/nmj-24018]

22. Noor Hazilah AM, Phang SN. Patient satisfaction as an indicator of service quality in Malaysian public hospitals. Asian J Qual 2009;10(1):77-87. [DOI:10.1108/15982688200700028]

23. Polit DF, Beck CT. Nursing research: Generating and assessing evidence for nursing practice: Lippincott Williams & Wilkins; 2008. [Google books]

24. Grove SK, Burns N, Gray J. The practice of nursing research: Appraisal, synthesis, and generation of evidence: Elsevier Health Sciences; 2012. [Google Scholar]

25. Jalilvand H, Abdi M, Pourrahimi M, Jalilvand A, Tanharo D, Vali N, et al. Knowledge of Nursing and Midwifery Students about Patient Rights. Iran J Med Ethics History Med 2021;14:321-32. [Google Scholar]

26. Dzomeku VM, Boamah Mensah AB, Nakua EK, Agbadi P, Lori JR, Donkor P. Midwives' experiences of implementing respectful maternity care knowledge in daily maternity care practices after participating in a four-day RMC training. BMC Nurs 2021;20(1):1-9. [DOI:10.1186/s12912-021-00559-6] [PMID] [PMCID]

27. Chukwudozie C, Nsemo A, Enebeli E. Midwives' Perception and Practice of Respectful Maternity Care During Pregnancy and Childbirth in Selected Health Facilities in Cross River State, Nigeria. Afr J Biomed Res 2022;25(2):135-41. [Google Scholar]

28. Nekoei MM, Amiresmaeili M, Ghorbaninia R, Sharifi T, Tabatabaie S. Awareness of Patients' rights charter and respecting it from the perspective of patients and nurses:A study of limited surgical centers in Kerman city. Bioeth J 2014;4(11). [URL]

ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.