دوره 22، شماره 1 - ( 2-1403 )
جلد 22 شماره 1 صفحات 26-16 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 12317
Ethics code: IR.UMSU.REC.1402.141
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Fathi B, Ghorbanzadeh S, Alinejad V, moradi Z, Firouzian S, Khanzadeh Z, et al . PREDICTORS OF EXCLUSIVE BREASTFEEDING INTENTION IN IRANIAN PREGNANT WOMEN: AN APPLICATION OF THEORY OF PLANNED BEHAVIOR. Nursing and Midwifery Journal 2024; 22 (1) :16-26
URL: http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-5078-fa.html
URL: http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-5078-fa.html
فتحی بهروز، قربانزاده سیما، علی نژاد وحید، مرادی زهرا، فیروزیان سمیرا، خانزاده زهرا، و همکاران.. پیشگویی‌کننده‌های قصد تغذیه انحصاری با شیر مادر در زنان باردار ایرانی: کاربردی از تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده. مجله پرستاری و مامایی. 1403; 22 (1) :16-26
بهروز فتحی1 
، سیما قربانزاده2 ، وحید علی نژاد3 ، زهرا مرادی4 ، سمیرا فیروزیان5 ، زهرا خانزاده6 ، کژال یاسمنی7 ، علیرضا دیدارلو*8
، سیما قربانزاده2 ، وحید علی نژاد3 ، زهرا مرادی4 ، سمیرا فیروزیان5 ، زهرا خانزاده6 ، کژال یاسمنی7 ، علیرضا دیدارلو*8
1- گروه اقتصاد و مدیریت سلامت، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده تحقیقات بالینی،دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
2- کارشناسی ارشد، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده تحقیقات بالینی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران کارشناسی ارشد، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
3- استادیار، گروه آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
4- کارشناسی ارشد، اپیدمیولوژی، مرکز بهداشت شهرستان ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
5- دکتری، بیولوژی و کنترل ناقلین بیماری‌ها، مرکز بهداشت شهرستان ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
6- کارشناسی ارشد، مشاوره در مامایی، مرکز بهداشت شهرستان ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
7- کارشناسی ارشد، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
8- استاد، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده تحقیقات بالینی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران (نویسنده مسئول) ،adidarloo@yahoo.com
2- کارشناسی ارشد، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده تحقیقات بالینی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران کارشناسی ارشد، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
3- استادیار، گروه آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
4- کارشناسی ارشد، اپیدمیولوژی، مرکز بهداشت شهرستان ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
5- دکتری، بیولوژی و کنترل ناقلین بیماری‌ها، مرکز بهداشت شهرستان ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
6- کارشناسی ارشد، مشاوره در مامایی، مرکز بهداشت شهرستان ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
7- کارشناسی ارشد، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
8- استاد، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده تحقیقات بالینی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران (نویسنده مسئول) ،
چکیده: (1670 مشاهده)
پیش‌زمینه و هدف: تغذیه انحصاری با شیر مادر در 6 ماه اول زندگی و تداوم آن به همراه غذاهای کمکی تا دوسالگی، مطمئن‌ترین، ارزان‌ترین و اثربخش‌ترین روش تغذیه کودکان است. علیرغم آثار و پیامدهای مثبت رفتار تغذیه انحصاری با شیر مادر روی سلامت کودک و مادر، بیشتر مادران از آن استقبال نمی‌کنند. تعیین عوامل مؤثر بر قصد رفتار تغذیه انحصاری با شیر مادر در اتخاذ این رفتار ضروری بوده و در این راستا استفاده از تئوری‌ها و مدل‌های تغییر رفتار کمک‌کننده است. لذا این مطالعه به‌منظور تعیین پیشگوی کنندههای قصد رفتار تغذیه انحصاری با شیر مادر بر اساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده در زنان باردار شهر ارومیه انجام گرفت.
مواد و روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع مقطعی-همبستگی بر روی 200 مادر باردار مراجعه‌کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر ارومیه انجام گرفت. نمونه‌ها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از یک پرسشنامه روا و پایا شامل سؤالات دموگرافیک، آگاهی، سازه‌های تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 انجام شد.
یافته‌ها: مطالعه آشکار کرد که بین قصد تغذیه انحصاری با شیر مادر و آگاهی، نگرش، هنجارهای انتزاعی و کنترل رفتاری درک‌شده همبستگی مثبت و معنادار آماری وجود داشت. تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده 6/34 درصد از واریانس قصد رفتاری را پیشگویی کرد و هنجارهای انتزاعی (01/0p <،527/0= β) و آگاهی (05/0p <،136/0 β=) قوی‌ترین پیشگویی‌کننده‌ها بودند.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه، تأثیر آگاهی و هنجارهای انتزاعی را بر قصد تغذیه انحصاری با شیر مادر زنان باردار شهر ارومیه تائید کرد. لذا به نظر می‌رسد به‌منظور بهبود سلامت زنان، کودکان و ترویج تغذیه انحصاری با شیر مادر می‌توان در برنامه‌های آموزشی نقش این عوامل را مدنظر داشت.
مواد و روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع مقطعی-همبستگی بر روی 200 مادر باردار مراجعه‌کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر ارومیه انجام گرفت. نمونه‌ها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از یک پرسشنامه روا و پایا شامل سؤالات دموگرافیک، آگاهی، سازه‌های تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 انجام شد.
یافته‌ها: مطالعه آشکار کرد که بین قصد تغذیه انحصاری با شیر مادر و آگاهی، نگرش، هنجارهای انتزاعی و کنترل رفتاری درک‌شده همبستگی مثبت و معنادار آماری وجود داشت. تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده 6/34 درصد از واریانس قصد رفتاری را پیشگویی کرد و هنجارهای انتزاعی (01/0p <،527/0= β) و آگاهی (05/0p <،136/0 β=) قوی‌ترین پیشگویی‌کننده‌ها بودند.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه، تأثیر آگاهی و هنجارهای انتزاعی را بر قصد تغذیه انحصاری با شیر مادر زنان باردار شهر ارومیه تائید کرد. لذا به نظر می‌رسد به‌منظور بهبود سلامت زنان، کودکان و ترویج تغذیه انحصاری با شیر مادر می‌توان در برنامه‌های آموزشی نقش این عوامل را مدنظر داشت.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت
فهرست منابع
1. Nazari M, Jokar F, Ghahramani L, Kaveh MH. Factors Related to the Breastfeeding Intention Based on the Theory of Planned Behavior in Nursing Mothers of the Rural Area of Baiza in 2018. J Health Hyg 2020;11(4):489-96. [DOI:10.29252/j.health.11.4.489]
2. Khabazkhoob M, Fotouhi A, Majdi M, Moradi A, Javaherforoshzadeh A, Haeri Kermani Z, et al. Prevalence of Exclusive Breastfeeding in Health Center Mashhad, 2007. Iran J Epidemiol 2008;3(3):45-53.
3. Poorahmad-Garbandi F, Salaezade M, Etehad R. Reasons for termination of breastfeeding among women referred to Bandar- Abbas health centers. J Prev Med 2014;1(1):16-22.
4. Hoseini F, Rasekhi A, Lamyian M. Factors Associated with Exclusive Breastfeeding among Primiparous Women. J Nurs Educ 2019;8(2):51-7.
5. Karimi Z, Mohebi S, Afshar N, Gharlipour Gharghani Z. Factors affecting exclusive breastfeeding: theory of planned behavior. J Res Health 2019;9:275-81. [DOI:10.29252/jrh.9.3.275]
6. Mirahmadizadeh A, Zahmatkesh S, Abbasi A, Zare P, Kashfi nezhad MS, Mokhtari AM. Evaluation of Exclusive Breastfeeding Patterns for 6-month-old Infants of Fars Province. JSSU 2022;30(6):4910-9. [DOI:10.18502/ssu.v30i6.10346]
7. Rahimi T, Dehdari T, Faryabi R, Ghazvinian L. The Applicability of the Theory of Planned-Behavior in Predicting the Intention to Exclusive Breast-feeding among Pregnant Women in Qom in 2014. J Rafsanjan Univ Med Sci 2015;14(4):299-310.
8. Mahbubi Ghazaani F, Roozbahani N, Shamsi M. The relationship between prenatal intention to exclusive breast-feeding and mothers practice within 6 months after delivery in primipar women. Daneshvar Med 2020;22(6):25-34.
9. Pakpour A, Alijanzadeh M, Pouresmaeil M, Taherkhani F, Mohammadgholiha R, Jozi N. Predictive Factors Associated with Breastfeeding Initiation and Duration Behaviors of 6-months Postpartum Mothers Referred to Health Centers in the City of Qazvin Based on Theory of Planned Behavior. Iran J Health Educ Health Promot 2016;4(1):20-30. [DOI:10.18869/acadpub.ihepsaj.4.1.20]
10. Ziaie T, Ghanbari A, Hassanzadeh Rad A, Yazdani MA. Investigating Risk Factors of Failure in Exclusive Breastfeeding in Less than One-Year-Old Children Referred to Health Centers in Rasht City. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2012;15(18):32-9.
11. Bajoulvand R, González-Jiménez E, Imani-Nasab MH, Ebrahimzadeh F. Predicting Exclusive Breastfeeding among Iranian Mothers: Application of the Theory of Planned Behavior Using Structural Equation Modeling. Iran J Nurs Midwefery Res 2019;24(5):323-9. [DOI:10.4103/ijnmr.IJNMR_164_18] [PMID] []
12. Jamehei F, Ostovar A, Javadzade H. Predictors of Exclusive Breastfeeding among Nulliparous Iranian Mothers: Application of the Theory of Planned Behavior. Int J Pediatr 2017;5(3):4457-67.
13. Saffari M, Pakpour AH, Chen H. Factors influencing exclusive breastfeeding among Iranian mothers: A longitudinal population-based study. Health Promot Perspect 2017;7(1):34-41. [DOI:10.15171/hpp.2017.07] [PMID] []
14. Mansour Ghanaei M, Kazemnezhad Leili E, Amin A, Asgari ghalehbin S. Mothers' Knowledge and Attitude toward Exclusive Breastfeeding. J Guilan Univ Med Sci 2020;29(2):1-13.
15. Mokarrami E, Jalili Z, Tavakoli Ghouchani H. The Effect of Education Based on the Theory of Planned Behavior on Preventive Behaviors of Vaginitis in Health Ambassadors. Iran J Health Educ Health Promot 2019;7(2):211-9. [DOI:10.30699/ijhehp.7.2.211]
16. Lajunen T, Räsänen M. Can social psychological models be used to promote bicycle helmet use among teenagers? A comparison of the Health Belief Model, Theory of Planned Behavior and the Locus of Control. J Saf Re. 2004;35(1):115-23. [DOI:10.1016/j.jsr.2003.09.020] [PMID]
17. Bashirian S, Haidarnia A, Allahverdipour H, Hajizadeh E. Application of theory of planned behavior in predicting factors of substance abuse in adolescents. J Adv Biomed Sci 2012;2(3):156-62.
18. Mahbubi Ghazaani F, Roozbahani N, Shamsi M. Predictive Factors of Exclusive Breastfeeding Intention in Pregnant Women. J Arak Uni Med Sci 2015;18(5):68-76.
19. Mehri A, Sedighi Somea Koochak Z. Application and comparison of the theories of health belief model and planned behavior in determining the predictive factors associated with seat belt use among drivers in sabzevar. Iran J Med Educ 2012;11(7):806-18.
20. Bai Y, Middlestadt SE, Peng CY, Fly AD. Predictors of continuation of exclusive breastfeeding for the first six months of life. J Hum Lact 2010;26(1):26-34. [DOI:10.1177/0890334409350168] [PMID]
21. Bai Y, Wunderlich SM, Fly AD. Predicting intentions to continue exclusive breastfeeding for 6 months: a comparison among racial/ethnic groups. Matern Child Health J 2011;15(8):1257-64. [DOI:10.1007/s10995-010-0703-7] [PMID]
22. Kamalian S, Didarloo A, Khalkhali HR, Maheri M. Relationship between health-promoting lifestyle and quality of life among middle-aged women in Bazargan city. Nurs Midwifery J 2021;19(3):222-32.
23. Sadeghi Shahdani M, Khoshkhooy M. Structural Equation Modeling of Effective Economic and Cultural Components on Energy Consumption Behavior in Urban Societies. J Urban Econ Manag 2017;5(18):93-112.
24. Alami A, Moshki M, Alimardani A, editors. Development and validation of theory of planned behavior questionnaire for exclusive breastfeeding. J Neyshabur Univ Med Sci 2014;2.
25. Lawton R, Ashley L, Dawson S, Waiblinger D, Conner M. Employing an extended Theory of Planned Behaviour to predict breastfeeding intention, initiation, and maintenance in White British and South‐Asian mothers living in Bradford. Br J Health Psychol 2012;17(4):854-71. [DOI:10.1111/j.2044-8287.2012.02083.x] [PMID]
26. Perrine CG, Scanlon KS, Li R, Odom E, Grummer-Strawn LM. Baby-friendly hospital practices and meeting exclusive breastfeeding intention. Pediatrics 2012;130(1):54-60. [DOI:10.1542/peds.2011-3633] [PMID] []
27. Bai Y, Wunderlich SM, Fly AD. Predicting intentions to continue exclusive breastfeeding for 6 months: A comparison among racial/ethnic groups. Matern. Child Health J 2011;15:1257-64. [DOI:10.1007/s10995-010-0703-7] [PMID]
28. Bai Y, Middlestadt SE, Peng C-YJ, Fly AD. Predictors of continuation of exclusive breastfeeding for the first six months of life. J Hum Lact 2010;26(1):26-34. [DOI:10.1177/0890334409350168] [PMID]
29. Walingo MK, Mutuli LA. Applicability of theory of planned behavior in understanding breastfeeding intention of postpartum women. Int J Multidiscip Curr Res 2014;2:258-66.
30. Teklehaymanot AN, Hailu AG, Wossen BA. Intention of exclusive breast feeding among pregnant women using theory of planed behavior in Medebay Zana district, Tigray region, North Ethiopia. Pub Health Res 2013;3(6):162-8.
31. Tan KL. Factors associated with exclusive breastfeeding among infants under six months of age in peninsular Malaysia. Int Breastfeed J 2011;6(1):1-7. [DOI:10.1186/1746-4358-6-2] [PMID] []
32. Swanson V, Power KG. Initiation and continuation of breastfeeding: theory of planned behaviour. J Adv Nurs 2005;50(3):272-82. [DOI:10.1111/j.1365-2648.2005.03390.x] [PMID]
33. Hamilton K, Daniels L, White KM, Murray N, Walsh A. Predicting mothers' decisions to introduce complementary feeding at 6 months. An investigation using an extended theory of planned behaviour. Appetite 2011;56(3):674-81. [DOI:10.1016/j.appet.2011.02.002] [PMID]
34. Huang R, Han H, Ding L, Zhou Y, Hou Y, Yao X, et al. Using the theory of planned behavior model to predict factors influencing breastfeeding behavior among preterm mothers at week 6 postpartum: the mediating effect of breastfeeding intention. Front Psychol 2023;14. [DOI:10.3389/fpsyg.2023.1228769] [PMID] []
35. Haghighi M, Varzandeh R. Maternal knowledge and attitude toward exclusive breastfeeding in six months after birth in Shiraz, Iran. Int J Pediatr 2016;4(11):3759-67.
36. Kamali Z, Rasouli B, Roodpeyma S, Haji Mirsadeghi Z, Eivani M. Assessment of breastfeeding and related factors in three hospitals of Tehran, 2008. Iran J Nutr Sci Food Technol 2013;7(5):125-34.
37. Kiani M, Khakshour A, Vakili R, Saeedi M. Maternal knowledge and practice in Mashhad City about Breast-feeding in first 6-month of Infant's life. J North Khorasan Univ Med Sci 2013;5(1):199-208. [DOI:10.29252/jnkums.5.1.199]
38. Ezzedin-Zanjani N, Faghihi F, Tavakoli M. A qualitative survey of effective factors on exclusive breast feeding and continuation in urban and. Hakim Res J 2002;5(2):133-44.
39. Seifi S, Fathi P, Valedeini P. Failure of breast-feeding mothers and children under on years old in the city of Ardabil. Iran J Pediatr 2002;13.
40. Al-Sahab B, Tamim H, Mumtaz G, Khawaja M, Khogali M, Afifi R, et al. Predictors of breast-feeding in a developing country: results of a prospective cohort study. Public Health Nutr 2008;11(12):1350-6. [DOI:10.1017/S1368980008003005] [PMID]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
اطلاعات تماس
آدرس مکاتبه: آذربایجان غربی، ارومیه، بلوار رسالت، خیابان جهاد، کوی اورژانس، معاونت تحقیقات و فناوری
صندوق پستی : ۱۱۳۸
کد پستی : ۵۷۱۴۷۸۳۷۳۴
تلفن : 31937415-۰۴۴
فاکس : 32233009-۰۴۴
پست الکترونیک :
unmf
umsu.ac.ir , j.nur.midgmail.com
